کمیته حقیقت‌یاب تعیین‌شده توسط شورای حقوق بشر سازمان ملل درباره اعتراضات سراسری پاییز سال ۱۴۰۱ در ایران، با انتشار گزارشی می‌گوید که مرگ مهسا امینی در بازداشتگاه گشت ارشاد در تهران در اثر «خشونت فیزیکی» بوده است.
در این گزارش همچنین آمده که حکومت ایران، برخوردی مرگبار و غیرضروری برای سرکوب تظاهراتی که پس از کشته شدن مهسا امینی به راه افتاد به کار برده است. گزارش سازمان ملل می‌گوید نیروهای امنیتی ایران «به بازداشت‌شدگان تجاوز جنسی» کرده‌اند.
کمیته حقیقت یاب سازمان ملل می‌گوید به شواهد و مدارک کافی دست یافته که حاکی از «نقض حقوق بشر وجنایات علیه بشریت» توسط حکومت جمهوری اسلامی ایران است.
این یافته‌ها که امروز به شورای حقوق بشر سازمان ملل ارائه شده، در خصوص مرگ مهسا امینی نوشته است: «دستگیری و بازداشت خانم امینی که منجر به مرگ در بازداشت او شد، نقض حق آزادی‌های فردی او بود.»
در این گزارش آمده است که براساس تحقیقات این کمیته بر «مبنای معقول بر این باور است که مرگ خانم امینی ناشی از علل خارجی بوده است.»
در ادامه هم آمده است که «برای کمیته، وجود شواهدی مبنی بر تروما بر بدن خانم امینی که در زمان بازداشت ایشان در دست پلیس امنیت اخلاقی وارد شده، مشخص شده» و «بر اساس شواهد و الگوهای خشونت پلیس امنیت اخلاقی در اعمال حجاب اجباری برای زنان، کمیته متقاعد است که خانم امینی مورد خشونت فیزیکی که منجر به مرگ» قرار گرفته و «حکومت مسئول مرگ غیرقانونی اوست.»
این گزارش ۲۱ صفحه‌ای شامل یافته‌های کمیته حقیقت‌یاب در رابطه با اعتراضات سراسری سال گذشته (پس از ۲۵ شهریور) به ویژه در رابطه با زنان و کودکان و همچنین در رابطه با مرگ در بازداشت مهسا (ژینا) امینی و همچنین موارد دیگر نقض جدی حقوق بشر علیه معترضین و دیگران، از جمله «توسل به قوای قهریه، دستگیری و بازداشت، شرایط در بازداشت، فضای مجازی و اقدامات قضایی در رابطه با اعتراضات» می‌شود.
