پرستو احمدی، آهنگساز و خواننده، در یک «کاروانسرا» در ایران بدون حجاب اجباری «کنسرت فرضی» برگزار و آن را در کانال یوتیوب خود پخش کرد.
خانم احمدی در پیامی که به مناسبت پخش این ویدئو منتشر کرد نوشت: «من، پرستو؛ دختری که میخواهم برای مردمی که دوستشان دارم بخوانم. این حقی است که نمیتوانستم از آن چشم بپوشم؛ خواندن برای خاکی که عاشقانه دوستش دارم».
در همین رابطه قوه قضاییه ایران میگوید با پرستو احمدی برای اجرای موسیقی بدون مجوز و بدون رعایت «موازین قانونی و شرعی» برخورد میکند. به گزارش میزان برای دستاندرکاران این کار پرونده تشکیل شده و با دیگر عوامل اجرا نیز برخورد خواهد شد.
خانم احمدی چهارشنبه شب ویدئویی از اجرای خود در یک کاروانسرا را به عنوان «کنسرت فرضی» منتشر کرد. او هنگام اجرا پوشش اختیاری داشت.
احسان بیرقدار، سهیل فقیهنصیری، امین طاهری و امیرعلی پیرنیا نوازندگان همراه پرستو احمدی بودند.
به جز حجاب اجباری، زنان در ایران حق خوانندگی به تنهایی را ندارند و اجرای پرستو احمدی از این بابت واکنشهای گستردهای برانگیخته است.
او پیش از این با اجرای «از خون جوانان وطن» و «هوای آزادی» خبرساز شده بود.
پرستو احمدی کیست؟
پرستو احمدی متولد فروردین ۱۳۷۶ در نوشهر است که با اجرای قطعه «از خون جوانان وطن» عارف قزوینی در جریان اعتراضات ۱۴۰۱ شناخته شد.
او فارغالتحصیل کارگردانی در دانشگاه سوره است و سالها در صفحه اینستاگرامش پیانو مینواخت و آوازهای بسیاری را بازخوانی و منتشر میکرد.
پرستو احمدی کارهای استودیویی و حرفهای نیز در کارنامه خود دارد. اولین کار حرفهای او بازخوانی ترانه فولکلور مازنی «عزیز جون» در تابستان ۱۳۹۹ بود. دومین کار خانم احمدی «حیرانی» با شعری از باباطاهر عریان در تابستان ۱۴۰۰ و سومین هم اجرای «لحظه دیدار» شعری از اخوان ثالث در فروردین ۱۴۰۱ بود.
اما این بار در کنسرتی با عنوان «کاروانسرا» توانست موجی از واکنشهای اجتماعی و هنری را برانگیزد.
پرستو احمدی در خرداد ۱۴۰۲ کاری به نام «هوای آزاد» با شعری از فاطمه دوگوهرانی منتشر کرد که به گفته خودش ادای دینی به جنبش «زن، زندگی، آزادی» بود. ۳ ماه از انتشار این قطعه نگذشته بود که او مورد پیگرد قضایی قرار گرفت.
احضار او به دادسرای امنیت تهران و توقیف وسایل شخصیاش، چالشهایی را برای فعالیتهای هنریاش ایجاد کرد. با این حال، او با انتشار ترانهای با شعر هوشنگ ابتهاج سکوت چهار ماهه خود را شکست، این ترانه داستان زنان خواننده همچون خود پرستو احمدی در ایران است.
واکنشها چیست؟
بسیاری از کاربران در شبکههای ایکس و اینستاگرام شجاعت پرستو احمدی را ستایش کردند.
یکی از کاربران نوشت: «صدای او صدای نسلی است که سکوت را شکسته است.»
برخی این اجرا را نماد مقاومت فرهنگی در برابر محدودیتها دانستند.
برخی دیگر از کاربران حتی پیش از اعلام تشکیل پرونده به پیامدهای احتمالی برای پرستو احمدی اشاره کردند.
از جمله یکی از کاربران نوشت: «این جرأت هزینه دارد. آیا او برای این حرکت آماده است؟»
رها بحرینی پژوهشگر حقوق بشر درحساب اکس نوشت: «پرستو احمدی در اقدامی تاریخی، قوانین سرکوبگرانه حجاب اجباری و ممنوعیت آواز خواندن زنان را به چالش می کشد و کنسرت خیره کنندهای را اجرا می کند. صدایش شایسته مخاطب زنده است، نه یک محوطه خالی . این حرکت شجاعانه زندهکننده رویای روزهایی است که آزادی و کرامت انسانی در ایران شکوفا خواهد شد.»
حسین رونقی فعال و زندان سیاسی سابق در توییتی دیگر گفت: «پرستو صدای میلیونها زن ایرانی سرکوبشده است، سرکوب صدای زنان، «تقابل سازمانیافته» با آزادی و برابری اجتماعی است. هر بار که صدای گروهی از جامعه (در اینجا زنان آوازخوان)، با زور و اجبار خاموش شود، این مسئله به نهادهای قدرت و حاکمیت مربوط است و باید دغدغهی همگان باشد. بیشک مسئلهی زنان، چه در حذف صدای زنان آوازخوان و چه در دیگر ممنوعیتها، مسئلهای همگانی در مسیر تحقق آزادی و برابری است.»
قاسم محمدی، کاربری که خود را «جانباز جنگ وعضو گردان حبیب لشکر ۲۷ محمد رسول الله» معرفی میکند نوشته است: «پایدار باش شیر دختر شجاع ایران. مردم ایران به تو و امثال تو افتخار خواهند کرد، شهدامون از دنیای فانی برای اینکه زیر بار زور نرفتی تحسینت خواهند کرد ….»
جاستینا، خواننده رپ که در کارنامه خود ترانههای اعتراضی و اجرای زیرزمینی در ایران را دارد، در واکنش به اجرای پرستو احمدی میگوید: «من و خیلی از زنان دیگر اگر در ایران خوانندگی را شروع کردیم بهخاطر شجاعت زنان قبل از خودمون بود که در شرایطی سیاه تر از ما تابو خوانندگی زنان در حکومت جمهوری اسلامی را شکستند و چقدر باشکوهه وقتی این زنجیره ادامه دار میشه و بتهای بزرگتر شکسته میشه.»
مهدی یراحی، خواننده معترضی که با پابند بیرون از زندان است، در حساب ایکس نوشته است: «خودِ تو خورشیدی غیرممکنه غروب شه».
کاربران بسیاری نیز به استفاده از موسیقی بهعنوان ابزاری بهمثابه اعتراض اشاره کردند و این اجرا را مقایسهای با فعالیتهای مشابه هنرمندان دیگر دانستند.
توماج صالحی، مهدی یراحی، شروین حاجیپور، زارا اسماعیلی و سامان یاسین از جمله خوانندگانی هستند که با برخورد قضایی مواجه شدهاند.
خوانندگان زن با چه مشکلاتی مواجهند؟
«حق آواز زنان» در ایران با موانع بسیاری مواجه است و بسیاری بهدلیل همین ممنوعیتها از ادامه فعالیتهای هنری دست کشیده و یا تن به مهاجرت دادهاند.
تیرماه سال گذشته نیوشا قربانی، خواننده گروه «اتاق بند» در هنگام اجرای کنسرت، توسط ماموران وزارت اطلاعات در تهران بازداشت و پس از مدت کوتاهی آزاد شد.
مرداد ماه امسال زارا اسماعیلی خواننده جوان بهدلیل آوازخوانی در مکان عمومی بازداشت و صفحه اینستاگرامش توسط قوه قضاییه مسدود شد.