نیکلاس هاپتون، سفیر بریتانیا در تهران، در مصاحبه با خبرگزاری دانشجویان ایران – ایسنا – در مورد توافق هستهای و روابط سیاسی و اقتصادی بین دو کشور سخن گفته است.
آقای هاپتون در مود توافق هستهای و اقدام احتمالی برخی طرفهای توافق برای نقض آن گفته است که برجام توافقی است که میان پنج عضو دایم شورای امنیت سازمان ملل به علاوه آلمان، اتحادیه اروپا و ایران به دست آمده و از “حمایت گسترده” طرفهای مذاکره برخوردار است. وی افزوده است که “از این رو بریتانیا به همکاری با تمام شرکای خود که متعهد به اجرای موفقیت آمیز برجام هستند ادامه خواهد داد.”
سفیر بریتانیا در تهران در مورد موضعگیری رئیس جمهوری آمریکا در مورد برجام، با یادآوری اینکه نمیتواند از سوی ایالات متحده سخن بگوید، گفته است که “آنچه که میتوانم درباره موضع بریتانیا در قبال این توافق بگویم این است که ما به طور کامل و قوی از اجرای برجام حمایت میکنیم.” وی افزوده است که از نظر دولت بریتانیا، توافق هستهای گزینهای مناسب “برای صلح، ثبات و امنیت و رفاه منطقه و ایجاد روابط بهتر با دولت ایران است تا این کشور بتواند به جایگاهی سازندهتر و عادی در میان جامعه بینالملل باز گردد.”
در مورد روابط تجاری بین ایران و بریتانیا، نیکلاس هاپتون گفته است که روابط تجاری و همکاریهای اقتصادی بین دو طرف از زمان دستیابی به برجام رشدی سریع داشته است. وی در عین حال تایید کرده است که برقراری روابط میان ایران و شرکتهای اروپایی و به ویژه بریتانیایی ساده نبوده است و اگرچه برخی انتظار داشتند که نتایج توافق هستهای در زمینه اقتصادی و تجاری به سرعت آشکار شود، اما این تحول “به زمان نیاز دارد.” وی گفته است که در حال حاضر شرکتهای بریتانیایی “وارد تعامل شدهاند” و در این زمینه به ارتباط شرکتهای بزرگ بریتانیایی از جمله شل، رولزرویس، بریتیش ایرویز و همچنین ایرباس، که بریتانیا در آن عضویت دارد اشاره کرده است. وی ابراز امیدواری کرده که روابط دو کشور در زمینههای مختلف توسعه یابد.
در مورد موانع بانکی که ایران پس از برجام با آنها مواجه بوده، سفیر بریتانیا گفته است که مشکل موجود در تجدید و گسترش روابط بین بانکهای اروپایی و ایران از دو بخش تشکیل شده است. “از یک طرف بانکها و موسسات بانکی بریتانیا که اغلب در لندن مستقر هستند اعتماد کافی برای ورود کامل به تجارت با ایران ندارند تا از دادوستدها پشتیبانی کنند، این اعتماد در طول زمان و همزمان با افزایش روابط دوجانبه و ورود تدریجی ایران به اقتصاد بینالملل افزایش مییابد.”
از سوی دیگر به گفته سفیر بریتانیا، در یک دههای که ایران هدف تحریم قرار داشت و نمیتوانست در نظام بانکی بینالمللی فعالیت کند “جهان به جلو حرکت کرده است، قوانین توسعه یافته و اکنون شرایط متفاوت شده است. بنابراین، اینکه بانکهای ایرانی به سطح استانداردهای بینالمللی برسند و بتوانند با بانکهای بینالمللی و بریتانیایی داو ستد کنند زمان میبرد.”
در این مصاحبه، مشکلاتی که در زمینه صدور ویزا برای ایرانیان خواستار سفر به بریتانیا وجود داشته مطرح شد. سفیر بریتانیا گفت که بخشی از دلایل عادی سازی روابط دو کشور تضمین این مساله بود که شهروندان و بازرگانان دو کشور بتوانند آزادانهتر به کشورهای یکدیگر سفر کنند.
وی گفته است که پس از رفع تحریمها، بخش ویزا در سفارت بریتانیا در فوریه سال ۲۰۱۶ راه اندازی شد و تلاش شده است تا میزان خدمات ویزا افزایش یابد. وی در عین حال گفته است که “این سفارت در پی ماجرای سال ۲۰۱۱ به مدت چهار سال تعطیل بود و بازسازی روابط و بازگرداندن خدماتی چون صدور ویزا زمان میبرد.” سفیر بریتانیا در عین حال افزوده است که در این زمینه، سفارت در حال پیشرفت است و وعده داده است که “در آینده نزدیک در دفتر این سفارت شمار ویزاها بسیار بیشتر خواهد بود هرچند تعداد آنها در حال حاضر در مقایسه با میزان درخواست شهروندان ایرانی برای سفر به بریتانیا بسیار پائین است.”
او گفته است که راه دیگر اخذ ویزا برای ایرانیان این است که درخواست خود را به سفارت بریتانیا تحویل دهند و سپس برای اخذ ویزا به یک کشور نزدیک مانند ترکیه یا امارات متحده عربی سفر کنند “هرچند درک میکنم که این ایدهآل نیست و هدف این است به شرایطی برسیم که شهروندان ایرانی بیشتری ویزا دریافت کنند و روندهای مربوطه را در همین جا یعنی تهران انجام دهند.”
سفیر بریتانیا همچنین خواستار آن شده است که سایر مسائل مربوط به شهروندان دو کشور حل شود و در این زمینه خواسته است دولت ایران به بازگرداندن ایرانیانی که به طور غیرقانونی وارد بریتانیا شده یا در آن کشور باقی ماندهاند کمک کند.
در بخش دیگری از این مصاحبه از سفیر بریتانیا در مورد اظهارات ترزا می، نخست وزیر آن کشور در سفر به منطقه خلیج فارس و اظهاراتی که “علیه ایران بود” سئوال شد. آقای هاپتون گفت که کشور او روابط دیرینهای با کشورهای منطقه خاورمیانه و حاشیه خلیج فارس و همچنین ایران داشته و ابراز امیدواری کرد که با دستیابی به برجام، روابط با ایران گسترش بیشتری یابد.
در روز ۸ نوامبر سال ۲۰۱۱ (۲۸ آذر ۱۳۹۰) در جریان تظاهرات اعتراضی در برابر اماکن دیپلماتیک بریتانیا در تهران، گروهی از تظاهرکنندگان با عبور از صف نیروهای انتظامی وارد این اماکن شدند و به تخریب آنها مبادرت کردند. در پی این واقعه، دولت بریتانیا سفارت خود در تهران را تعطیل کرد و به کارکنان سفارت ایران در بریتانیا نیز دستور داد خاک آن کشور را ترک کنند. در سال ۲۰۱۵ دو کشور روابط خود را از سر گرفتند و نیکلاس هاپتون نخست به عنوان کاردار و در سال گذشته به عنوان سفیر بریتانیا در تهران اداره امور سفارت را در دست داشته است.
خبرنگار ایسنا هم در گزارش خود از مصاحبه با سفیر بریتانیا به آثار خرابی که از ماجرای ورود به سفارت بریتانیا برجای مانده، اشاره کرده است.