سازمان ملل متحد در تازهترین گزارش خود در مورد رشد جمعیت در جهان، میگوید شمار ساکنان کره زمین تا سال ۲۰۵۰ به ۹.۸ میلیارد نفر خواهد رسید. در این گزارش ایران در کنار چین، آلمان، ژاپن یا آمریکا در میان ۱۰ کشور پرجعیت جهان با نرخ باروری کم قرار گرفتهاست.
جمعیت ساکنان زمین از ۷.۶ میلیارد نفر در سال جاری میلادی، به ۹.۸ میلیارد نفر در سال ۲۰۵۰ خواهد رسید؛ و آنطور که سازمان ملل میگوید هند، پاکستان و هفت کشور دیگر عامل اصلی این افزایش جمعیت خواهند بود.
بنا بر برآوردهای تازه ملل متحد، هند، نیجریه، کنگو، پاکستان، اتیوپی، تانزانیا، ایالات متحده، اوگاندا و اندونزی، در صدر فهرست کشورهایی قرار دارند که موتور اصلی افزایش جمعیت طی سه دهه پیش رو به شمار میروند. هند تا هفت سال آینده جای چین را بهعنوان پرجمعیتترین کشور جهان خواهد گرفت.
ایران، چین، آمریکا، برزیل، روسیه، ژاپن، ویتنام، آلمان، تایلند و بریتانیا، نیز در صدر کشورهای پرجمعیت جهان با نرخ باروری کم قرار دارند. به این معنی که افزایش نسل جوان کمتر از سطح لازم برای جایگزینی با نسل سالخورده است. برآوردها نشان میدهد برای جایگزینی لازم به ۲.۱ کودک به ازای یک مادر، نیاز است. یعنی به ازای هر ۱۰ مادر، باید ۲۱ کودک متولد شود. گزارش سازمان ملل حاکیست شمار بیشتری از کشورهای جهان در حال پاگذاشتن به سطحی پایینتر از سطح لازم هستند.
نتایج یک نظرسنجی در دی ماه سال ۱۳۹۴ نشان میداد که مواردی مانند «تحولات چشمگیر در شکل و ویژگیهای خانواده» طی نیم قرن گذشته٬ «انتقال خانواده از گسترده به هستهای» یا «تغییر نقشهای جنسیتی زنان و مردان» و «کاهش نرخ باروری در ایران» طی سه دهه گذشته کاملا محسوس بوده است. همچنین بیتمایلی به فرزندآوری در شهری مانند تهران، در بین مردان ۱.۵ برابر بیشتر از زنان بودهاست.
در گزارش سازمان ملل گفته شده بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵، ۴۷ کشور جهان با پایینترین میزان توسعه، بیش از ۴.۳ زایمان بهازای هر مادر را به خود اختصاص دادند. در نتیجه جمعیت ۲۶ کشور آفریقایی تا سال ۲۰۵۰ دستکم دوبرابر جمعیت فعلی خواهد شد. نیجریه در صدر کشورهای جهان از نظر رشد جمعیت قرار دارد و تا آن سال جمعیتی بیشتر از ایالات متحده خواهد داشت.
اما موضوع دیگری که در این گزارش از اهمیت برخوردار است، افزایش ناهماهنگ جمعیت در کشورهای فقیر و کمتر توسعهیافته و نگرانیها در مورد منابع خوراکی و آشامیدنی برای این جمعیت عظیم در سالهای آینده است.
همزمان جمعیت در کشورهای توسعهیافته بهطور هدفمندی روبهکاهش است و جایگزینی نسل جدید نیز در حال تنزل. سازمان ملل میگوید روند مهاجرت و عزیمت پناهجویان، بهویژه به اروپا، کمی از شدت کاهش جمعیت در این مناطق میکاهد، هرچند همچنان جلوی کاهش کلی آن را نخواهد گرفت.