دیپلماتهای اروپایی می گویند مکانیسم ایجاد کانال مالی بین اروپا و ایران و دور زدن تحریم ها پیش از اجرای مرحله دوم تحریم های آمریکا در چهارم نوامبر، ۱۳ آبان، اجرایی خواهد شد.
پیش از این در جریان سفر چهار سناتور و نماینده پارلمان فرانسه به ایران در هفته گذشته بر بکار افتادن هرچه سریعتر مکانیسم های اقتصادی تاکید شده بود اما نمایندگان فرانسه در ایران اظهارنظر کرده بودند که امکان اجرای چنین راهکاری تا پیش از چهارم نوامبر میسر نخواهد شد.
اتحادیه اروپا با ابتکار عمل فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ، و حمایت پنج کشور امضاکننده برجام و ایران در نیویورک و در ماه سپتامبر تصمیم قاطعی مبنی بر ایجاد یک ساختار مالی برای دور زدن تحریم های آمریکا علیه ایران گرفت. در بیانیه ۱۲ بندی نشست وزرای خارجه ایران و ۱+۴ در نیویورک، حاضران بر تعهد خود برای تضمین کانال های پرداخت با ایران و تداوم صادرات نفت و میعانات گازی، محصولات نفتی و پتروشیمی تأکید کردند.
با توجه به این توافق اتحادیه اروپا رژیم حقوقی را آماده کرد که اجازه می دهد ارتباط تجاری و اقتصادی با ایران با وجود تحریم ها حفظ شود. به این ترتیب شرکت های اروپایی و دیگر شرکت های کشورهای امضا کننده برجام می توانند ارتباط بانکی و تجاری خود با ایران را حفظ کنند.
طبق این مکانیسم جدید اقتصادی اتحادیه اروپا متعهد شد تا مهم ترین منبع درآمد ایران، نفت به فروش برسد.
یکی از دیپلمات های اروپایی چهارشنبه به خبرگزاری رویترز می گوید: « براه افتادن مکانیسم جدید اقتصادی تا پیش از ۴ نوامبر پیامی است از طرف اتحادیه اروپا به ایران؛ پیامی که اتحادیه اروپا در آن تاکید دارد که به هرقیمتی به قول خود با ایران برای حفظ برجام پایبند است.»
اتحادیه اروپا در پی خروج آمریکا از برجام سعی کرد با جلب حمایت دو کشور چین و روسیه، امضاکنندگان توافق هسته ای ایران، این توافق زنده نگاه داشته و حفظ شود.
کاری که همچنان در عمل به نتیجه مشخصی نرسیده است چرا که اغلب منافع اقتصادی ایران که در ارتباط تجاری با شرکت های اروپایی نهادینه بود با خروج اغلب این شرکت ها از ایران به خطر افتاده است. بارها مقامات ایران از جمله محمد جواد ظریف و معاون او دکتر عراقچی به یورونیوز گفته اند که درصورتی که اروپا نتواند به وفایش درباره برجام عهد کند ایران نیز از این توافق خارج خواهد شد.
اروپایی ها نگرانی زیادی دارند که در هفته و ماه ها آینده مقامات ایرانی تصمیم برخروج از برجام بگیرند. بیش از چهار ماه است که آمریکا از برجام خارج شده و تحریم هایی جدیدی را علیه ایران وضع کرده است. با این حال سازمان بین المللی انرژی در این مدت اعلام کرده است که تمام فعالیت های هسته ای ایران کاملا قانونی هستند.
سیزدهم آبان، چهارم نوامبر، موج جدید تحریم ها که مستقیما صادرات نفت و گاز ایران را نشانه می رود آغاز خواهد شد. به همین دلیل اتحادیه اروپا آخرین تلاشهایش را می کند تا تحریم های جدید شرایط اقتصادی ایران را از این بدترنکنند.