محمد‌جواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران، در نشستی رسانه‌ای در روز شنبه (۳۰ سپتامبر/ ۸ مهر) با روزنامه‌های ایندیپندنت، گاردین و فایننشال تایمز از کشورهای اروپایی خواست که از سیاست‌های دولت ترامپ پیروی نکنند.
ظریف تصریح کرد که تبعیت اروپا از آمریکا به معنای پایان برجام است و “ایران فعالیت‌های هسته‌ای خود را با فناوری پیشرفته‌تری نسبت به قبل از سر خواهد گرفت.»
ظریف به‌طور مشخص از کشورهای بریتانیا، فرانسه، آلمان، روسیه و چین خواست به شرایط توافق اتمی متعهد بمانند و با سیاست‌ها و اقدامات آمریکا مقابله کنند.
وزیر امورخارجه ایران سیاست‌های ترامپ را “پیش‌بینی‌ناپذیر” دانست و گفت: «حدس من این است که ترامپ پایبندی ایران را تایید نمی‌کند و این تصمیم را به کنگره واگذار خواهد کرد.»
ظریف در روز چهارشنبه در اندیشکده “انجمن آسیا” گفته بود که آمریکا باید درباره توافق هسته‌ای تصمیمی اصولی بگیرد و پیامی روشن به جامعه جهانی دهد. او افزود: «اکنون طرف‌های مذاکره دولت آمریکا فکر می‌کنند که چهار سال بعد دولت بعدی به تعهدات آن پایبند می‌ماند یا نه. اینطوری سنگ روی سنگ بند نمی‌شود.»
ظریف: خروج از برجام یکی از گزینه‌های ایران است
ظریف در گفت‌وگو روز شنبه تصریح کرد که “خروج از برجام یکی از گزینه‌های ایران است” به گفته ظریف ایران می‌تواند از گزینه‌های دیگری بهره جوید که به‌کارگیری آنها بستگی به رفتار و تصمیمات جامعه بین‌المللی دارد.
وزیر امورخارجه ایران یادآور شد که برجام ایران را مجاز به فعالیت و تحقیقات هسته‌ای کرده است و به همین دلیل ایران در دوران پسابرجام موفق شده که “پایه فناوری” خود را ارتقا دهد.
ظریف با اشاره به تحریم‌ها در دهه ۹۰ قرن بیستم گفت که در آن دوره اتحادیه اروپا از آمریکا پیروی نکرد. ظریف افزود اتحادیه اروپا قانونی دارد که بر مبنای آن نه تنها موظف به حمایت از شرکت‌های اروپایی است که از تحریم‌های آمریکا متضرر شده‌اند، بلکه اجازه مقابله به مثل را دارد و می‌تواند علیه شرکت‌های آمریکایی تحریم‌های مشابهی وضع کند.
ظریف بار دیگر تصریح کرد که پیروی کشورهای اروپایی، چین، روسیه و ژاپن از آمریکا پایان برجام خواهد بود.
مسئولان ایرانی نگران خروج آمریکا از توافق اتمی هستند. بنا به ارزیابی برخی مسئولان ایرانی دولت ترامپ قصد دارد با تغییراتی در برجام شرایطی را به ایران تحمیل کند که پذیرش آنها برای تهران ناممکن است.
گرچه برخی محافل تندرو در ایران همواره گفته‌اند که در صورت خروج آمریکا از توافقات، ایران نیز برجام را “پاره” خواهد کرد، اما مقامات دولت روحانی در هفته‌های گذشته با توجه به حمایت‌های روشن برخی کشورهای اروپایی از توافق هسته‌ای گفتند که برجام پیمانی بین‌المللی است و آمریکا یکسویه قادر به لغو آن نیست، به همین دلیل نیز ایران به توافقات پایبند می‌ماند.
اما حال به نظر می‌رسد که نگرانی‌های تهران افزایش یافته و متناسب با آن وزیر امورخارجه ایران علناً گزینه خروج از برجام را مطرح ساخته است.
