مریم میرزاخانی، ریاضیدان برجسته ایرانی- آمریکایی و استاد دانشگاه استنفورد، در بیمارستانی در آمریکا درگذشت.
مریم میرزاخانی اولین زنی بود که برنده مدال فیلدز، معتبرترین جایزه حوزه ریاضی و معروف به نوبل ریاضیات شد.
مارک تسیه لوین، رئیس دانشگاه استنفورد، گفته است هرچند که “مریم خیلی زود رفت، اما بر هزاران زنی که با الهام از او جذب ریاضی و علوم شدند، تاثیری ماندگار گذاشت.”
آقای تسیه لوین خانم میرزاخانی را نظریه‌پرداز درخشان و متواضعی توصیف کرده که “افتخارات و عناوین را تنها به این امید می‌پذیرفت که دیگران به ادامه راه او تشویق شوند.”
خانم میرزاخانی به تازگی به عضویت فرهنگستان هنر و علوم آمریکا در آمده بود.او یک سال پیش هم عضو فرهنگستان ملی علوم آمریکا شده بود.
مریم میرزاخانی از چند سال پیش به سرطان مبتلا شده بود.
او با یان ووندارک، ریاضیدان و استادیار دانشگاه استنفورد ازدواج کرده بود و دختر آنها، آناهیتا، شش ساله است.
‘بلندپروازی جسورانه’
خانم میرزاخانی در دانشگاه صنعتی شریف تهران، و سپس دانشگاه هاروارد، در آمریکا تحصیل کرده بود و در ۳۱ سالگی به استادی و بالاترین درجه دانشگاهی رسید.
مطالعات او در زمینه نظریه توابع ستایش‌های بسیاری از ریاضیدانان را برانگیخته بود.تاکنون در مقالات و متون علمی مختلف نزدیک به هزار بار به مطالعات مریم میرزاخانی ارجاع داده شده است.
کمیته مدال فیلدز هنگام انتخاب مریم میرزاخانی او را برای ” توانایی تکنیکی، بلندپروازی جسورانه، بینش وسیع و کنجکاوی ژرف” ستوده بود.
مریم میرزاخانی پیش از دوره مطالعات دانشگاهی توانایی بالای خود در ریاضی را نشان داده بود. او اولین دختری بود که در المپیاد ریاضی ایران مدال طلا گرفت و اولین فردی هم بود که در آزمون المپیاد ریاضی نمره کامل گرفت.
چهره‌های بسیاری از درگذشت خانم میرزاخانی ابراز تاسف کرده‌اند.
حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، گفته است موفقیت علمی خانم میرزاخانی “نقطه عطفی در معرفی همت والای زنان و جوانان ایرانی در مسیر کسب قله های افتخار و عرصه های گوناگون بین المللی” بود.
فیروز نادری، دانشمند ایرانی-آمریکایی که سابقه مدیریت در ناسا را دارد، گفته است: “امروز چراغی خاموش شد. قلبم شکست… خیلی زود رفت.”
غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی هم خانم میرزاخانی را “الگویی درخشان” برای جوانان و مخصوصا دختران ایرانی دانسته است.
ادوارد فرنکل، ریاضیدان مشهور و نویسنده کتاب “عشق و ریاضی”، مریم میرزاخانی را “ریاضیدانی بزرگ و انسانی فوق‌العاده” خوانده و با اشاره به پیشتازی او به عنوان یک ریاضیدان زن، گفته است که کارهای خانم میرزاخانی الهامبخش زنان و مردان بسیاری است.
رسانه‌های عمده جهان خبر درگذشت مریم میرزاخانی را با عناوینی چون “مرگ نابغه ریاضی” پوشش داده‌اند.
گستره واکنش‌ها به درگذشت مریم میرزاخانی به قدری بوده که نام او (به انگلیسی) به یکی از ده موضوع مهم توییتر در سراسر جهان بدل شد.
انتشار تصویرسازی‌هایی از مریم میرزاخانی در رسانه‌های داخل ایران، که در آنها روسری یا مقنعه به تصویر او اضافه شده انتقادهایی را به دنبال داشته است.
‘قرار نیست زندگی آسان باشد’
دانشگاه استنفورد در بیانیه‌اش به مناسبت درگذشت مریم میرزاخانی به کارهای اخیر او اشاره کرده است، از جمله مقاله‌ای ۲۰۰ صفحه‌ای که به عنوان “آغاز دوره‌ای جدید” توصیف شده بود.
استنفورد می‌گوید مریم میرزاخانی در کار بر روی این مقاله به جواب‌های ساده قانع نبود، بلکه بالاترین هدف را دنبال می‌کرد.
مریم میرزاخانی درباره سختگیری‌اش در کار گفته بود: “در طول مسیر خودت را شکنجه می‌کنی، اما قرار هم نیست که زندگی آسان باشد.”
درگذشت مریم میرزاخانی، ریاضیدان برجسته ایرانی
