بنابه گزارش خبرگزاری فرانسه و به دنبال درخواست امانوئل ماکرون برای خلع سلاح نیروهای شبه نظامی حشد الشعبی در عراق، رهبران شیعه این کشور با انتقاد شدید از این درخواست، آن را “دخالت” فرانسه در امور داخلی کشورشان خواندند.
امانوئل ماکرون، روز شنبه دوم دسامبر، پس از دیدار و گفت‌وگو با نمایندگان اقلیم کردستان عراق در کاخ الیزه، طی یک کنفرانس خبری از بغداد خواست خلع سلاح تدریجی تمام نیروهای شبه نظامی عراق به ویژه “بسیج عمومی” شد که طی سال‌های اخیر ایجاد شده است.
گرچه هنوز حیدر عبادی، نخست وزیر عراق به این درخواست امانوئل ماکرون واکنشی نشان نداده، اما نوری مالکی، سلف و همچنین رقیب سیاسی او، خشم خود را از این موضع‌گیری رئیس جمهوری فرانسه پنهان نکرد.
مالکی در صفحه فیس‌بوک خود نوشت: “امانوئل ماکرون با درخواست خلع سلاح حشد الشعبی که یک نهاد قانونی است، خودش را به طور غیرمنتظره در امور داخلی عراق دخالت داده است.”
نوری مالکی که اکنون معاون رئیس جمهوری عراق و همچنین رهبر حزب اسلامی دعوه، یکی از گروه‌های مهم شیعی عراق است اضافه کرد: “ما می‌خواهیم که هیچ کشوری اراده خود را بر دولت و ملت شجاع عراق تحمیل نکند.”
همچنین همام حمودی، معاون رئیس مجلس عراق و همچنین رئیس “مجلس اعلای اسلامی”، یک حزب سیاسی عراق با انتشار بیانیه‌ای نوشت: “عراقی‌ها از جامعه بین‌المللی به ویژه فرانسه انتظار داشتند که از مبارزانی که جان‌شان را برای کشورشان و همچنین برای جهان می‌دهند، حمایت کنند.”
حمودی اضافه کرد: “بدون حشد الشعبی، داعش به قلب پاریس رسیده بود.”
احمد الاسدی، یکی از فرماندهان حشد الشعبی نیز گفت که هر گونه مذاکره در این باره پذیرفته نخواهد شد و “ما هیچ گونه دخالت در امور داخلی عراق را قبول نمی‌کنیم.”
وی اضافه کرد: درخواست انحلال حشد الشعبی، مثل درخواست انحلال ارتش عراق است زیرا حشد الشعبی یک نیروی کلیدی برای امنیت عراق است.”
حشد الشعبی چگونه شکل گرفت؟
حشد الشعبی در سال 2014 برای مقابله با پیشروی‌های داعش با فراخوان آیت‌الله سیستانی، مرجع شیعه عراق و عضویت 60 هزار شیعه عراقی تشکیل شد.
این گروه شبه نظامی به حکومت شیعه ایران نزدیک است و نیروهای آن از سوی سپاه پاسداران به ویژه سپاه قدس، شاخه برون مرزی آن، آموزش داده می‌شوند.
پارلمان عراق که اکثریت کرسی‌های آن در اختیار نمایندگان شیعه است در نوامبر 2016، حشد الشعبی را به عنوان یک “نهاد دولتی” در کنار دیگر نیروهای قانونی به رسمیت شناخت.
اما رهبران اقلیم کردستان عراق، گروه حشد الشعبی را متهم می‌کنند که در ماه اکتبر گذشته، با حمایتی که از سوی نیروهای ارتش عراق صورت گرفت، مناطق مورد مناقشه میان اربیل و بغداد، به ویژه کرکوک را از کنترل نیروهای کرد خارج کرد.
کردها همچنین نیروهای حشد الشعبی را متهم می‌کنند که ساکنان کرد شهر “طوز خورما” در جنوب کرکوک را از این شهر بیرون کردند.
درخواست فرانسه برای برقراری گفت‌وگو میان اربیل و بغداد
امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه، روز شنبه ۲ دسامبر پس از دیدار و گفت‌وگو با “نچیروان بارزانی” و “قباد طالبانی”، نخست وزیر و معاون نخست وزیر اقلیم کردستان عراق، خواستار انجام گفت‌وگوها میان اربیل و بغداد شد.
ماکرون گفت که بر اساس این گفتگوها، تمام تحریم‌ها علیه اقلیم کردستان عراق می‌تواند برداشته و مبادلات مالی میان مناطق مختلف عراق ازسرگرفته شود.
رئیس جمهوری فرانسه همچنین تأکید کرد که این کشور تمام تلاش خود را خواهد کرد که تا هفته آینده این گفتگو برقرار شود و به نتیجه برسد.
امانوئل ماکرون همچنین با به رسمیت شناختن در اختیار گرفتن کنترل مرزهای عراق از سوی دولت فدرال، گفت که باید قانون اساسی عراق که در سال ٢٠٠۵ تدوین شده رعایت شود.
از زمان برگزاری همه‌پرسی استقلال کردستان عراق در روز ٢۵ سپتامبر گذشته تا کنون، روابط اقلیم کردستان عراق و دولت مرکزی این کشور به ویژه در زمینه چگونگی کنترل پست مرزی این منطقه پرتنش شده است.
سفر مقامات اقلیم کردستان عراق به پاریس درحالی است که پیشتر امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه در ابتدای ماه اکتبر میزبان حیدر عبادی، نخست وزیر عراق بود و از ابتدای بحران کردستان تاکنون نیز چندین بار تلفنی با وی گفتگو کرده است.
