بنابه گزارش خبرگزاری ها، دونالد ترامپ رییس‌جمهور آمریکا بعد از پایان سخنان خود در مقابل کاخ سفید، با بیان این که آمریکا از برجام خارج می‌شود، فرمان اجرایی خروج از برجام را امضا کرد.
بخش‌هایی از سخنرانی ترامپ درباره برجام:
مردم ایران سزاوار حکومتی هستند که بتواند به آرزوهای آنها احترام بگذارند. رهبران ایران می‌گویند که حاضر به مذاکره جدید نخواهند بود، اما این طور نیست، آنها به دنبال توافقی پایدار خواهند بود و وقتی آماده این کار شوند من هم حاضر خواهم بود که با آنها مذاکره کنم.
همه ما یک صدا هستیم در عزم خود برای جلوگیری از دسترسی ایران به بمب هسته ای. در چارچوب این توافق پوسیده نمی توانیم این کار را انجام دهیم.
آمریکا از برجام خارج می شود و من دستور اعمال مجدد تحریم ها علیه ایران را به زودی صادر خواهم کرد. هیچ کس نمی تواند آمریکا را به گروگان بگیرد.
اقدام امروز من پیام بسیار مهمی است. آمریکا وعده های توخالی نمی‌دهد.
همه ما یک صدا هستیم در عزم خود برای جلوگیری از دسترسی ایران به بمب هسته‌ای. در چارچوب این توافق پوسیده نمی‌توانیم این کار را انجام دهیم.
توافق هسته‌ای نتوانست جلو بلندپروازی‌های هسته‌ای ایران را بگیرد. بلند پروازی‌های خونین ایران پس از این توافق فقط وقیحانه‌تر شدند.
قرار بود برجام بر روی کاغذ از امنیت آمریکا در برابر جنون هسته‌ای حمایت کند، اما درعمل برجام باعث رسیدن ایران به آستانه دستیابی به سلاح هسته‌ای شد.
ما شواهد غیرقابل انکاری داریم که وعده‌های ایران دروغ بود. هفته گذشته اسراییل اسنادی را نشان می‌داد ایران به دنبال دستیابی به سلاح هسته ای بوده است.
می خواهم دنیا را از تلاش هایمان برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای آگاه کنم. حکومت ایران پیشتاز حمایت از تروریسم است.
حکومت ایران هرج و مرج و تروریسم را با غارت منابع ملت و کشور خودش مورد حمایت قرار داده است.
دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا ساعاتی پیش به مذاکره محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران با جان کری، وزیر امور خارجه پیشین آمریکا در توییتر به تندی واکنش نشان داد.
ترامپ در توییتر خود خود نوشت جان کری نمی‌تواند این واقعیت را انکار کند که او فرصت داشت اما این فرصت را به باد داد.
ترامپ افزوده، جان از مذاکرات کنار بکش، تو به کشورت آسیب می‌رسانی.
واکنش حسن روحانی به خروج امریکا از برجام
بلافاصله پس از پایان سخنرانی دونالد ترامپ، حسن روحانی در تلویزیون دولتی ایران ظاهر شد و به تصمیم رئیس جمهور آمریکا واکنش نشان داد.
بخش‌هایی از سخنان حسن روحانی:
امشب ما شاهد یک تجربه مهم تاریخی بودیم. در همان سخنی که از چهل سال پیش آن را می گفتیم و تکرار می کردیم و آن اینکه ایران کشوری است که به تعهدات خود پایبند است و آمریکا کشوری است که هیچ گاه به تعهدات خود پایبند نبوده است.
تاریخ گذشته چهل ساله ما و حتی قبل از آن به خوبی به ما گتفته است که آمریکایی ها نسبت به ملت بزرگ ایران و نسبت به ملت های منطقه همواره رفتار خصمانه ای داشته اند. از کودتای علیه دولت قانونی مصدق، حمایت از صدام و همچنین سرنگونی هواپیمای مسافربری و کشتن انسان های بی گناه توسط ناو آمریکایی، و اقدامات علیه مردم افغانستان، عراق، یمن، خاورمیانه و شمال آفریقا اعمال کرده اند.
آمریکایی ها امشب اعلام کردند که از برجام خارج شده‌اند.
ملت ایران طبق اذعان آژانس بین المللی به تعهد خود وفادار بوده. دولت ایران به همه تعهداتی که در برجام داشته عمل کرده اما امروز شاهد آن هستیم که کشوری که به تعهدات بین المللی احترام نمی گذارد کیست. برجام توافق بین ایران و امریکا نبوده که آمریکا بخواهد اعلام کند که از این توافق خارج می شود. برجام یک توافق چند جانبه و بین المللی بوده است. برجام مورد تایید شورای امنیت سازمان ملل قرار گرفته. بنابراین آمریکا امشب رسما اعلام کرد که به تعهدات بین المللی پایبند نیست.
ما نخواهیم گذاشت ترامپ در جنگ روانی یا فشار اقتصادی بر ملت ایران موفق شود.
در صورتی که مورد نیاز باشد غنی سازی صنعتی خود را آغاز خواهیم کرد ما تا اجرای این تصمیم چند هفته صبر می کنیم و با دوستان و متحدان خود و کسانی که به امضای خود وفادار هستند، رایزنی خواهیم کرد. همه چیز بستگی به تامین منافع ملی ما دارد.
از این لحظه توافق برجام بین ایران و پنج کشور است. از این لحظه پنج به علاوه یک، یک را از دست داده است. باید منتظر باشیم که شش کشور بزرگ جهانی چگونه عمل خواهند کرد. من به وزارت امور خارجه دستور داده ام ظرف چند هفته رایزنی و مذاکرات لازم با سه کشور اروپایی و چین و روسیه را انجام دهد. اگر طرف این مدت کوتاه به این نتیجه برسیم که می توانیم در قالب برجام و علی رغم نظر آمریکا و اسراییل و حرف های بی نزاکت امشب ترامپ، در چارچوب برجام منافع خود را تضمین کنیم در برجام باقی می مانیم. و اگر نشود به زودی با مردم ایران صحبت خواهم کرد و تصمیمات نظام را به اطلاع آنها خواهم رساند.
مردم ما نباید هیچ نگرانی داشته باشند. ما از هفته ها پیش به این نتیجه رسیده بودیم که ترامپ وفادار به برجام نخواهد بود و بر این پایه تصمیمات لازم اقتصادی را اتخاذ کردیم. تصمیمات ارزی بر همین اساس اتخاذ خواهد شد.
ارز مورد نیاز کشور را در شرایط آینده به خوبی تامین خواهیم کرد. در کالاهای اساسی و مورد نیاز مردم هیچ کمبودی نخواهیم داشت.
ما نخواهیم گذاشت ترامپ در جنگ روانی یا فشار اقتصادی بر ملت ایران موفق شود.
در صورتی که مورد نیاز باشد غنی سازی صنعتی خود را آغاز خواهیم کرد ما تا اجرای این تصمیم چند هفته صبر می کنیم و با دوستان و متحدان خود و کسانی که به امضای خود وفادار هستند، رایزنی خواهیم کرد. همه چیز بستگی به تامین منافع ملی ما دارد.
من به ملت اطمینان می‌دهم دولت از ماه ها پیش برای تمام شرایط خود را آماده کرده و هیچ مشکل حادی پیش رو نخواهیم داشت. مردم ما مشکلاتی را در زندگی روزمره خود در روزها، ماه ها و سال های آینده احساس نخواهند کرد.
امشب متاسفم که مردم آمریکا که مردم بزرگی هستند، گر فتار زمامداری شده اند که حیثیت آنها را زیر پا گذاشته اند و از طرفی خوشحالم که یک موجود مزاحم از برجام خارج شده است.
محافل اقتصادی آلمان: امیدها نقش برآب شد
[ساعت ۲۲:۴۵]: تصمیم دولت آمریکا به خروج از برجام شوک و حیرت محافل اقتصادی آلمان را به دنبال داشت. دیتر کمپف، رئیس اتاق صنایع و معادن ایران اندکی بعد از سخنرانی ترامپ، خروج آمریکا از “توافقی که چنین نفس‌گیر و زمان‌بر” مایه تاسف دانست. او گفت که شرکت‌های آلمانی امید زیادی به به گشایش بازارهای ایران بعد از رفع تحریم‌ها بسته بودند، ولی حالا این امیدها به طور جدی نقش بر آب شده‌اند.
کمپف تاکید کرد برای شرکت‌های آلمانی حائر اهمیت است که اتحادیه اروپا تلاش کند همراه با چین و روسیه مشترکا پایبندی خود به برجام را اعلام کنند.
فولکر تریر، رئیس بخش خارجی اتاق صنایع و بازرگانی آلمان نیز گفت که این اتاق با پیش‌بینی این که که آمریکا از برجام خارج خواهد شد نسبت به متوقف‌شدن رونق روابط اقتصادی آلمان و ایران هشدار داده بود. او گفت که با تصمیم ترامپ “جوانه نازکی که در مناسبات اقتصادی سر برآورده بود پرپر می‌شود.”
با امضای برجام، صادرات آلمان به ایران از متوسط ۴۰۰ میلیون دلار در سال‌های قبل به ۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۷ رسید. این رقم هنوز با صادرات ۵ میلیاردی آلمان به ایران در نیمه دهه گذشته و قبل از اوج‌گیری بحران هسته‌ای فاصله قابل اعتنایی دارد.
آلمان، فرانسه و بریتانیا: به برجام متعهد می‌مانیم
[ساعت ۲۲:۰۰]: آلمان، فرانسه و بریتانیا در بیانیه مشترکی ایران را فراخواندند که به رغم خروج آمریکا از برجام در این توافق باقی بماند. در این بیانیه که به امضای آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، ترزای می، نخست‌وزیر بریتانیا و امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه رسیده است، سه کشور از تهران خواسته‌اند که با درنگ و طمانینه نسبت به تصمیم آمریکا واکنش نشان دهد. آنها همچنین ایران را فراخوانده‌اند که کماکان به تعهداتش پایدار بماند و همزمان به تقاضاهای بازرسی آژانس اتمی موافقت کند.
سه کشور سپس از ادامه تعهد خود به برجام سخن گفته‌اند: «ما همچنان خود را موظف می‌بینیم که برای اجرای برجام تلاش کنیم و با همه طرف‌های دیگر این توافق همکاری خواهیم کرد تا این توافق حفظ شود.» سه کشور تعهد داده‌اند که امتیازات اقتصادی به سود مردم ایران که در توافق درج است را نیز حفظ کنند.
در بیانیه سر رهبر اشاره‌ای به این که تعهد سه کشور چه معنایی برای شرکت‌های آنها خواهد داشت نشده است.
اندکی پیشتر ریچارد گرنل، سفیر آمریکا در آلمان، از شرکت‌های این کشور خواست که فعالیت‌های خود در ایران را کاهش دهند.
دولت بریتانیا اعلام کرده است که رهبران سه کشور قبل از صدور بیانیه تلفنی با یکدیگر صحبت کرده‌اند.
در توافق برجام که سال ۲۰۱۵ (۱۳۹۴) به امضا رسید ایران به محدودسازی برنامه هسته‌ای خود و امتناع از ساخت بمب اتمی متعهد شد. در برابر کشورهای غربی تعهد کردند که به تحریم‌ها علیه این کشور پایان دهند و به عادی‌سازی روابط اقتصادی با آن رو بیاورند.
بیانیه اوباما: آمریکا در برابر دو تصمیم خطرناک
[ساعت ۲۱:۴۵]: باراک اوباما، رئیس جمهور سابق آمریکا از تصمیم دونالد ترامپ برای خروج از برجام به شدت انتقاد کرد. اوباما گفت، من بر این نظرم که به خطر انداختن برجام بدون آنکه هیچگونه دلیلی بر نقض آن از سوی ایران وجود داشته، اشتباه بزرگی است.
اواما افزود بدون توافق هسته‌ای ایالات متحده آمریکا در برابر این تصمیم خطرناک قرار خواهد کرد که یا ایران مجهز به سلاح هسته‌ای را بپذیرد و یا اینکه جنگ دیگری را در خاورمیانه آغاز کند.
استقبال عربستان از تصمیم ترامپ
[ساعت ۲۱:۴۰]: عربستان سعودی از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای ایران (برجام) استقبال کرد.
به گزارش شبکه العربیه، وابسته به عربستان، دولت ریاض در بیانیه‌ای نوشته است: «پادشاهی عربی سعودی از گام‌هایی که دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا درباره خروج ایالات متحده از توافق هسته‌ای اعلام کرد و اقدامش در از سرگیری تحریم‌های اقتصادی علیه ایران که پیشتر برپایه توافق تعلیق شده بود، استقبال می‌کند».
در بیانیه دولت عربستان همچنین ادعا شده است: «ایران از درآمدهای اقتصادی ناشی از لغو تحریم‌ها برای ادامه فعالیت‌های برهم‌زننده ثبات در منطقه استفاده کرد. به ویژه اینکه موشک‌های بالستیک خود را توسعه داد و از این درآمدها برای حمایت از گروه‌های تروریستی همچون حزب‌الله و شبه‌نظامیان حوثی بهره برد، گروه‌هایی که با استفاده از تجهیزاتی که ایران در اختیارشان قرار داد، با هدف قرار دادن غیرنظامیان در سعودی و یمن و تعرض پی در پی به گذرگاه‌های دریانوردی استفاده کردند که نقض صریح قطع‌نامه‌های شورای امنیت است».
ابراز تاسف آنتونی گوترش
[ساعت ۲۱:۳۵]: آنتونی گوترش، دبیرکل سازمان ملل از سایر کشورهای عضو برجام خواست که به این توافق پایبند بمانند. او عمیقا از تصمیم آمریکا برای خروج از این توافق ابراز تاسف کرد.
حمایت امارات از ترامپ
[ساعت ۲۱:۳۰]: امارات متحده عربی اعلام کرد که از تصمیم آمریکا برای خروج از برجام حمایت می‌کند
انتقاد ترکیه
[ساعت ۲۱:۳۰]: سخنگوی اردوغان: تصمیم آمریکا به خروج از برجام به بی‌ثباتی و تنش بیشتر منجر می‌شود. نیهات زیپکچی، وزیر اقتصاد ترکیه هم گفته است که تا حد ممکن به مناسبات اقتصادی با ایران پایبند می‌مانیم و در این زمینه به کسی پاسخگو نیستیم.
واکنش مدیر بخش اروپای مرکزی دوستان اروپا به تصمیم ترامپ
[ساعت ۲۱:۳۰]: شادا اسلام، مدیر بخش اروپای مرکزی دوستان اروپا در بروکسل، در واکنش به تصمیم ترامپ برای خروج از برجام گفت: اقدام ترامپ ضربه دیگری به روابط آمریکا و اروپا است. تصمیمات او در باره تغییرات آب و هوایی، افزایش تعرفه بر واردات فولاد و شناسایی اورشلیم به عنوان پایتخت اسراییل، به خوبی تفاوت دیدگاه اروپا و آمریکا به جهان را به نمایش می گذارد. اقدام ترامپ همچنین بی‌حرمتی شخصی به سه سیاستمدار اروپایی است که اخیرا در واشنگتن بودند: امانویل ماکرون رییس جمهوری فرانسه، انگلا مرکل، صدر اعظم آلمان و بوریس جانسون، وزیر امور خارجه بریتانیا، بازسازی روابط ایران و امریکا به زمان، تلاش و انرژی بسیاری نیاز دارد و به نظر می رسد که اشتیاق چندانی در طرف اروپایی دیده شود.
انتقاد برنده نوبل صلح ۲۰۱۷ از تصمیم ترامپ
[ساعت ۲۱:۲۵]: “آیکان” (ICAN)، کمپین بین‌المللی برای ممنوعیت سلاح هسته‌ای، که برنده سال ۲۰۱۷ نوبل صلح بود، تصمیم ترامپ برای خروج از برجام را “غیرمسئولانه” خواند. این نهاد صلح‌دوست در انتقاد از ترامپ گفت: «ترامپ یک قرارداد عمل‌کننده را نابود کرد و با این اقدام ضربه شدیدی اعتبار آمریکا به عنوان طرف قرارداد و شریک دیپلماتیک وارد آورد.»
نظر سفیر جدید آمریکا در آلمان
[ساعت ۲۱:۲۰]: ریچارد گرنل، سفیر آمریکا در آلمان در توئیتری نوشت که شرکت‌های آلمانی باید هر چه سریع‌تر فعالیت‌های خود در ایران را کاهش دهند.
واکنش نماینده روسیه در آژانس
[ساعت ۲۱:۱۷]: هیات نمایندگی روسیه در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که برای به حداقل رساندن پیامدهای منفی خروج آمریکا از توافق هسته‌ای تلاش خواهد کرد.
به گزارش خبرگزاری روسی اینترفکس هیات نمایندگی دائم روسیه در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در واکنش به تصمیم رییس‌جمهور آمریکا برای خروج از توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی، از این تصمیم ابراز تاسف و اعلام کرد: مسکو فکر نمی‌کند که پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای، این توافق به سرعت نابود شود.
این هیات همچنین با تاکید بر این که مسکو تمام تلاش خود برای به حداقل رساندن پیامدهای منفی خروج آمریکا از توافق هسته‌ای را به کار می‌گیرد ابراز امیدواری کرده است که ایران در برداشتن گام‌های تلافی‌جویانه در واکنش به این اقدام شتاب نکند.
وزارت خزانه‌داری آمریکا: تحریم علیه بانک مرکزی ایران
[ساعت ۲۱:۱۵]: وزارت خزانه‌داری آمریکا: ۱۸۰ روز پس از خروج آمریکا از برجام تحریم‌ها علیه بانک مرکزی ایران، موسسات مالی این کشور و نیز بخش انرژی آن اعمال خواهد شد.
از هر سه آمریکایی یک نفر با خروج از برجام موافق است
[ساعت ۲۱:۱۵]: نظرسنجی مشترک خبرگزاری رویترز و موسسه نظرسنجی پل در آمریکا نشان می‌دهد که از هر سه آمریکایی یک نفر با خروج آمریکا از برجام موافق است.
در آلمان سبزها و حزب لیبرال تصمیم ترامپ انتقاد کردند
[ساعت ۲۱:۰۰]: دموکرات‌های آزاد، حزب لیبرال آلمان (FDP) از تصمیم ترامپ انتقاد کردند. الکساندر گراف لمبزدورف، مسئول سیاست خارجی حزب لیبرال تصمیم ترامپ را “کوته‌بینانه و اشتباه” خواند.
حزب سبزهای آلمان به شدت از تصمیم ترامپ انتقاد کرد و آن را خطای سنگین خواند. کاترین گورینگ اکارت، رئیس فراکسیون حزب سبزها در پارلمان گفت: «ترامپ با این اقدام غیرمسئولانه به دور تازه‌ای از رقابت تسلیحاتی در خاورمیانه دامن می‌زند».
عربستان از تصمیم ترامپ استقبال کرد
[ساعت ۲۰:۵۵]: عربستان سعودی از تصمیم دونالد ترامپ برای خروج از برجام استقبال کرد و ایران را متهم کرد که ایران پس از برجام از بهبود وضع اقتصادی خود برای بی ثبات سازی منطقه استفاده کرده است.
