فیلم سینمایی “شیطان وجود ندارد”، اثر محمد رسول‌اف، شنبه۱۰ اسفند (۲۹ فوریه) توانست خرس طلایی هفتادمین دوره جشنواره فیلم برلین (برلیناله) را از آن خود کند. اما خود او به عنوان صاحب اثر به علت ممنوع‌الخروج بودن در برلیناله حاضر نبود.
باران رسول‌اف، بازیگر فیلم و دختر محمد رسول‌اف، هنگام دریافت جایزه از احساس توامان شادمانی و اندوه خود گفت. کاوه فرنام، یکی از تهیه‌کنندگان فیلم، نیز از این‌که چنین جایزه‌ای در شهر برلین نصیب رسول‌اف شده است سخن گفت و با اشاره به دیوار برلین که پیش‌تر غرب و شرق کشور را از هم جدا کرده بود، گفت که این موضوع یادآوری خوبی است که “هیچ دیواری نمی‌تواند تخیل و عشق را متوقف کند. این دیوارها فقط زندگی دیکتاتورها را کوچک می‌کنند.”
فیلم “شیطان وجود ندارد” با روایت چهار قصه مستقل، مسئولیت مدنی شهروندان را در پرتو یکی از بنیادی‌ترین معضلات جوامع خودکامه کاویده است، این‌که انسان تا چه حد می‌تواند آگاهانه تصمیم بگیرد و تا کجا باید پیامدهای ناگوار تصمیم خود را متحمل شود.
رسول‌اف اواخر تیرماه ۱۳۹۸، در دادگاه انقلاب به اتهام “تبلیغ علیه نظام اسلامی” به یک سال حبس تعزیری و دو سال ممنوعیت خروج از کشور محکوم شد. او از جمله فیلم‌سازان ایرانی است که با وجود سانسور شدید و فشارهای آشکار و پنهان، همواره در فیلم‌های خود، سرکوب و اختناق در ایران را مطرح می‌کند.
در این دوره از برلیناله ایران به‌جز فیلم “شیطان وجود ندارد،” با فیلم‌های “نامو” از نادر ساعی‌ور در بخش فروم، فیلم “یلدا” و دو فیلم کوتاه “بادبادک‌ها” از سید پیام حسینی و “اسب سفید بالدار” از مهیار ماندگار در بخش نسل حضور داشت. از این دو فیلم کوتاه به صورت ویژه در هنگام اهدای جوایز بخش نسل یاد شد.
در بخش اصلی هفتادمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم برلین، ۱۸ فیلم بر سر کسب خرس طلایی و خرس‌های نقره‌ای برلیناله با یکدیگر رقابت کردند.
ریاست هیات داوران این دوره برلیناله بر عهده جرمی آیرونز، هنرپیشه معروف بریتانیایی، بود. دیگر اعضای هیات داوران بخش رقابتی عبارت بودند از برنیس بژو (بازیگر فرانسوی‌آرژانیتی)، آن‌ماری یاسر (کارگردان فلسطینی)، کلبر مندونسا فیلیو (کارگردان و منتقد برزیلی)، لوکا مارینلی (بازیگر ایتالیایی)، کنت لونرگان (فیلمنامه‌نویس و کارگردان آمریکایی) و بتینا بروکمپر (تهیه‌کننده آلمانی)که در کنار جرمی آیرونز به داوری فیلم‌ها پرداختند.
مراسم پایانی عصر شنبه (۲۹ فوریه) با حضور مهمان‌های داخلی و خارجی از جمله جمعی از سیاستمداران آلمان در کاخ برلیناله برگزار شد. ساموئل فینسی، بازیگر آلمانی، مجری مراسم پایانی برلیناله ۲۰۲۰ بود.
جوایز :
خرس طلایی برای بهترین فیلم برلیناله ۲۰۲۰
شیطان وجود ندارد، اثر محمد رسول‌اف
خرس نقره‌ای (جایزه بزرگ هیات داوران)
هرگز به ندرت گاهی همیشه، اثر الیزا هیتمن، محصول آمریکا
خرس نقره‌ای برای بهترین کارگردان
هونگ سانگ‌سو، برای فیلم زنی که دوید، محصول کره جنوبی
خرس نقره‌ای برای بهترین بازیگر زن
پائولا بر، در فیلم اوندینه، محصول آلمان و فرانسه
خرس نقره‌ای برای بهترین بازیگر مرد
الیو جرمنو، در فیلم پنهان در ناکجا، محصول ایتالیا
خرس نقره‌ای برای بهترین فیلم‌نامه
داستان‌های بد، فیلم‌نامه‌نویسان: برادران دینوچنسو (دامیانو و فابیو دینوچنسو)
خرس نقره‌ای برای کار هنری برجسته
یورگن یورگس، برای فیلمبرداری فیلم دائو. ناتاشا
خرس نقره‌ای – هفتادمین برلیناله
تاریخ را حذف کنید، اثر بنوئیت دولپین و گوستاو کرورن، محصول فرانسه و بلژیک
جایزه بهترین فیلم بخش “رویارویی”
فیلم آثار و روزها، اثر سی دبلیو وینتر و اندرس ادستروم
جایزه ویژه هیات داوران بخش “رویارویی”
فیلم مشکل متولد شدن، اثر ساندرا ولنر، محصول اطریش و آلمان
جایزه بهترین کارگردان بخش “رویارویی”
کریستی پیو، برای فیلم مالمکروگ
خرس طلایی برای بهترین فیلم کوتاه
تی، اثر کیشا رائی ویترسپون، محصول آمریکا
خرس نقره‌ای برای بهترین فیلم کوتاه
فیلیپینانا، اثر رافائل مانويل محصول فیلیپین و بریتانیا
بهترین مستند جشنواره
تابش، اثر ریتی پن، محصول فرانسه و کامبوج
جایزه بهترین فیلم نخستین
لوس کوندوکتوس، اثر کامیلو رسترپو، محصول فرانسه، کلمبیا و برزیل
