از فردای انتخاب دونالد ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا، چالش های بسیار زیادی بر سر توافق هسته ای و حضور نظامی ایران در منطقه پدید آمد که روز به روز بر تشدید اوضاع افزوده است.
در یک کلام می توان گفت که مسیر فعلی آمریکا و متحدانش در منطقه، یک دست شدن و هم صدا شدن علیه ایران است. قطع رابطه عربستان سعودی و ایران نیز عامل مهمی بود که سیاست های آمریکا و دوستانش در منطقه را یکدست تر کرد. همسویی و مواضع مشترک اسرائیل و عربستان در مجامع بین المللی علیه ایران نیز در این زمره اند.
ابتدا شمه ای از رویدادها؛
-روز ۱۶ فروردین ۱۳۹۶ شاه اردن و دونالد ترامپ برای تبادل نظر در رابطه با صلح اعراب و اسرائیل در کاخ سفید دیدار می کنند. پیش از او نیز عبدالفتاح السیسی رئیس جمهوری مصر به دیدار ترامپ در کاخ سفید شتافته بود.
-روز ۱۹ فروردین ۱۳۹۶ خبرگزاری ها از گفت وگوی تلفنی دونالد ترامپ و ملک سلمان، پادشاه عربستان سعودی خبر می دهند. ملک سلمان در مکالمه تلفنی با ترامپ، به او به خاطر «تصمیم شجاعانه» اش در حمله به پایگاه هوایی الشعیرات در سوریه تبریک گفت.
-روز ۲۹ فروردین ۱۳۹۶ جیم متیس وزیر دفاع آمریکا در پایگاه هوایی ملک سلمان با رئیس ستاد مشترک عربستان دیدار می کند. آقای متیس با اشاره به پرتاب موشک‌های ارسالی ایران از سوی شبه نظامیان حوثی به مناطقی در داخل عربستان، وعده داده است برای پایان دادن به جنگ یمن که تاکنون جان هزاران نفر را گرفته، با متحدان آمریکا همکاری کند.وزیر دفاع آمریکا پس از دیدار با ملک سلمان پادشاه سعودی و دیگر مقام‌های ارشد عربستان، عازم مصر، اسرائیل و قطر شد.
-روز ۳۰ فروردین ۱۳۹۶ رکس تیلرسون وزیر خارجه ایالات متحده شدیدا به ایران هشدار می دهد که ایران در حرف و عمل به نزاع در منطقه دامن زده است. او ضمن یادآوری انواع تهدید هایی که از سوی ایران شده گفته است شواهد روشن هستند و اقدامات تحریک‌آمیز ایران تهدیدی علیه ایالات متحده، منطقه و جهان است، و دولت ترامپ در حال بررسی جامع سیاست‌های آمریکا در قبال ایران است و زمانی که به نتیجه برسد، به این چالش‌ها با شفافیت و قاطعیت رسیدگی خواهد شد.
-روز ۷ اردیبهشت ۱۳۹۶ رئیس جمهوری ایالات متحده در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرگزاری رویترز از عربستان سعودی، همپیمان عمده آمریکا در منطقه خاور میانه، انتقاد کرد و گفت ریاض برخورد منصفانه‌ای با واشنگتن نداشته و آمریکا برای دفاع از آن کشور «هزینه‌های گزافی» می‌پردازد. او در ادامه افزوده است کسی به پر و پای عربستان سعودی نمی‌پیچد، چون ما مراقب شان هستیم.
-۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۶ محمد بن سلمان، جانشین ولیعهد و وزیر دفاع عربستان، در مصاحبه‌ای گفته است ریاض منتظر ورود جنگ به درون عربستان نخواهد ماند و برای کشیده شدن نبرد به ایران تلاش می‌کند.
این مقام سعودی در گفت‌وگو با شبکه خبری ام‌بی‌سی، ایران را متهم کرده بود به دنبال «دسترسی» به مکه به‌عنوان کانون جهان اسلام است، و افزوده بود مذاکره با حکومتی که در انتظار ظهور مهدی و تسلط بر دنیای اسلام است، ممکن نیست.
-ریموند مک مستر، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، روز جمعه ۲۲ اردیبهشت در نشست خبری اعلام می کند که آقای ترامپ روز ۲۱ ماه مه ۲۰۱۷ برابر با ۳۱ اردیبهشت۱۳۹۶ از عربستان سعودی و سپس اسرائیل و واتیکان دیدار خواهد داشت. او در این دیدار متحدان عرب و مسلمان خود را تشویق خواهد کرد گام‌های محکم‌تری برای پیشرفت صلح و مقابله با داعش، القاعده و نیز ایران و رژیم اسد بردارند که باعث خشونت و هرج و مرج شده‌اند.
-روز ۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۶ جوزف لیبرمن، سناتور و نامزد پیشین احراز مقام معاونت ریاست جمهوری، و رئیس کنونی اتحاد علیه ایران هسته ای گفته است، انتخاب ترامپ وضعیت را نسبت به دوره اوباما یک دنیا عوض کرده است. اوباما وقت و هزینه زیادی برای توافق هسته ای صرف کرد و تخلفات و سوء رفتار ایران را نادیده گرفت؛ و حتی تا دادن رشوه پیش رفت تا توافق به امضا برسد. اما ترامپ طرز برخورد و برداشت کاملاً متفاوتی دارد.
جنگ طلبان آمریکایی نیز که با روی کار آمدن ترامپ جان تازه ای گرفته اند، علاوه بر دخیل بودن در سیاست های جدید آمریکا با تشکل هایی از اپوزیسیون ایران به تعامل فعالی دست یافته اند که می توان به چند مورد برجسته آن اشاره نمود؛
۱. روز شنبه ۹ ژوییه ۲۰۱۶ ترکی الفیصل رئیس اسبق سازمان اطلاعات سعودی در نشست سالانه مجاهدین خلق شرکت کرده و در کنار مریم رجوی خواستار سرنگونی حکومت ایران شد. او گفت من نیز مانند شما مجاهدین خواستار سرنگونی رژیم ایران هستم!
۲. روز جمعه ۱۴ آوریل ۲۰۱۷ سناتور مک کین در جلسه مریم رجوی در آلبانی شرکت کرده و از مجاهدین برای پیروزی در ایران حمایت می نماید.
۳. در اوایل آوریل ۲۰۱۷ ، رضا پهلوی که در ماه‌های اخیر و در پی انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا فعال‌تر از پیش شده است در مصاحبه با خبرگزاری آسوشیتدپرس خواستار جایگزین کردن رژیم روحانیون در ایران با رژیم پادشاهی پارلمانی شد.
- لازم به ذکر است که ممکن است مریم رجوی یا نماینده ارشد مجاهدین خلق در نشست ریاض شرکت نماید.
اما اولویت اول موضوع اصلی این نوشته، گروه ها و تشکل های سیاسی خارجه نشین علیه حکومت ایران نیستند. بلکه بحث بر سر نقشه مسیر جنگ منطقه ای با ایران است. تحولی که ممکن است خطر جنگ را از خارج مرزها به درون بکشاند و ایران را به سوریه ای دیگر تبدیل بنماید. این تحول سیاسی چندین بازوی مجزا دارد که قرار است در نشست ریاض همراه، همزبان و همگام گردند. پایگاه اجرای این سناریو در عربستان سعودی و رهبری آن با آمریکا است.
16-05-2017
جواد فیروزمند
