بودجه نظامی کشورها در جهان

در سال ۲۰۱۶ میلادی کشورهای جهان ۱۶۸۶ میلیارد دلار (حدود ۱.۷ تریلیون دلار) هزینه نظامی کرده‌اند. این رقم برابر با ۲۲۸ دلار به ازای هر نفر از جمعیت جهان است.

در سال ۲۰۱۶ میلادی کشورهای جهان ۱۶۸۶ میلیارد دلار (حدود ۱.۷ تریلیون دلار) هزینه نظامی کرده‌اند. این رقم برابر با ۲۲۸ دلار به ازای هر نفر از جمعیت جهان است.

به دلیل وضعیت بحرانی خاورمیانه، هزینه نظامی در این منطقه برآورد اولیه است و به صورت مجزا اعلام نشده است. در نمودار دایره‌ای زیر، سهم قاره‌های جهان از بودجه نظامی را ببیند. با این توضیح که بودجه نظامی آمریکای مرکزی و جنوبی تنها ۴ درصد است و بیشتر بودجه مربوط به ایالات متحده آمریکا است. در مورد اروپا هم همانطور که در جدول بالا می‌بینید، بیشتر هزینه مربوط به اروپای غربی است.
بودجه نظامی جهان در سال ۲۰۱۶ میلادی-کل هزینه‌های نظامی جهان ۱,۶۷۶ میلیارد دلار
بودجه نظامی چقدر با افرایش توان نظامی مرتبط است؟ارتباط دارد، اما بالا بودن بودجه، مستقیما به معنی بالا بودن توان نظامی نیست. در توضیح مثال‌های مشخصی آورده شده است.بودجه نظامی کشورها، و ارتباط آن با اقتصاد کشور و توان نظامی، یکی از موضوعات بحث برانگیز در علم اقتصاد است. نتایج این بحث‌ها گاهی در تضاد هستند. مثلا تحقیقاتی درباره ارتباط افزایش بودجه نظامی در توسعه اقتصادی منتشر شده است و در عین حال، گروه‌های مخالف هرسال روزی برای تشویق دولت‌ها به کاهش هزینه‌های نظامی و صرف منابعش برای بهترکردن زندگی مردم برگزار می‌کنند.اما برای یافتن ارتباطی بین حجم بودجه نظامی با قدرت نظامی کشورها، اول نیاز به انتخاب معیاری برای تعریف قدرت نظامی و یک رده بندی جهانی داریم.در سال‌های اخیر نتایج دو رده بندی مشهور بارها در رسانه‌ها نقل شده است. یکی گزارش دو سال پیش کردیت سوئیس (شرکت خدمات مالی و بانکداری سوئیسی در زوریخ) و دیگری رده بندی یک موسسه تحقیقاتی به “نام گلوبال فایرپاور رنکینگ” که به هر دو رده بنده اشاره شده است. این رده برنده براساس معیارهایی است که کارشناسان نظامی این موسسات انتخاب کرده‌اند و اطلاعات قطعی و عینی نیستند.

برای پیدا کردن بودجه نظامی کشورها هم، موسسه تحقیقات صلح استکهلم، یکی از منابع مشهور است. اطلاعات موجود در این بخش قطعی‌تر است. اگرچه اطلاعات موجود در کشورهای غیر شفاف، ممکن است در مواردی قابل اعتماد نباشد.برای پیدا کردن بودجه نظامی کشورها هم، موسسه تحقیقات صلح استکهلم، یکی از منابع مشهور است. اطلاعات موجود در این بخش قطعی‌تر است. اگرچه اطلاعات موجود در کشورهای غیر شفاف، ممکن است در مواردی قابل اعتماد نباشد.با داده‌های این دو منبع می‌شود پاسخی برای سوال بالا پیدا کرد. بر این اساس، ۱۰ کشوری که در سال ۲۰۱۶ میلادی بیشترین بودجه نظامی را داشته‌اند، با ۱۰ کشوری که بالاترین رتبه را از نظر توان نظامی داشته‌اند (براساس دو منبع) مقایسه شده‌اند.
بالاترین بودجه نظامی حجم بودجه (میلیارد دلار)

در هر دو رده بندی، هشت کشوری که بالاترین بودجه‌های نظامی را دارند، صاحب قوی‌ترین ارتش‌های جهان هم هستند. عربستان سعودی، با آنکه بعد از روسیه بالاترین بودجه نظامی را دارد، در رتبه ۲۴ جدول موسسه فایر پاور است. از سوی دیگر، ترکیه و مصر، با آنکه بودجه‌های نظامی هنگفتی ندارند، جزو ۱۰ قدرت نظامی برتر جهان هستند (از دید فایر پاور).جدول زیر، که ارتش‌های قوی منطقه را فهرست کرده، تناقض میان بودجه دفاعی و توان نظامی را بهتر نشان می‌دهد. مثلا مصر با ۴.۵ میلیارد دلار بودجه، از عربستان با ۶۳ میلیارد دلار بودجه بالاتر است.

بخشی از بودجه‌های نظامی هم صرف حقوق و بازنشستگی و از کار افتادگی اعضای نیروهای نظامی می‌شود. این هزینه‌ها به اضافه هزینه‌های تعمیر و نگهداری برای تجهیزات پیشرفته، بودجه‌ها را بالا می‌برد. از طرفی کشورهای توسعه یافته، حقوق بیشتری پرداخت می‌کنند. در آمریکا به عنوان مثل کمترین حقوق به یک نظامی ماهی ۱۶۰۰ دلار و بالاترین حقوق حدود هشت هزار دلار در ماه است که حدودا برابر با شش میلیون تومان است.
نسبت بودجه نظامی به کل بودجه ایران را با نسبت بودجه نظامی کشورهای منطقه با بودجه کل آن کشور چیست؟

براساس گزارش موسسه مطالعات صلح استکهلم، پارسال بودجه نظامی ایران، برابر با حدود ۱۸ درصد هزینه‌های دولت بوده است که ایران را در رتبه سوم بعد از عمان و عربستان قرار می‌دهد.

توضیح: بودجه امارات و یمن مربوط به سال ۲۰۱۴ و لبنان مربوط به سال ۲۰۱۵ میلادی است بقیه عددها مربوط به سال ۲۰۱۶ میلادی.