در پی بازداشت مولوی عبدالمجید مرادزهی، مشاور مولوی عبدالحمید اسماعیلزهی امام جمعه شناخته شده اهل سنت زاهدان، شرایط این شهر «امنیتی» و «ملتهب» توصیف شده است.
به دنبال هفتهها اعتراضات پی در پی در سیستان و بلوچستان که به تغییر مقامات استانی و انتظامی انجامید، شهرهای این استان وضعیت ملتهبی را از سر گذراندهاند.
به گزارش کمپین فعالین بلوچ اما اکنون با بازداشت مولوی عبدالمجید مرادزهی که از نزدیکان مولانا عبدالحمید به شمار میآید، التهاب در این شهر افزایش یافته است.
شماری از سران قبایل و چهرههای شناخته شده اهل سنت و بلوچ از مولوی عبدالحمید حمایت کرده بودند.
همزمان گفته میشود در هفتههای گذشته اطراف مسجد مکی زاهدان که دفتر مولوی عبدالحمید و محل اقامه نماز جمعه است، زیر نظر نیروهای امنیتی قرار داشته است.
در روزهای اخیر نهادهای ناظر بر وضعیت حقوق بشر بارها اخباری از بازداشت بدون دلیل و ناگهانی شهروندان منتشر کردهاند.
کمپین فعالین بلوچ میگوید از زمان انتخاب «محمد کرمی» از فرماندهان سابق سپاه پاسداران به عنوان استاندار سیستان و بلوچستان، تدابیر امنیتی در زاهدان تشدید شده است.
افزایش نگرانیها پس از بازداشت عبدالمجید مرادزهی
به گزارش کمپین فعالین بلوچ، امروز ۱۰ بهمن ماه ۱۴۰۱، مولوی عبدالمجید مرادزهی توسط نیروهای اطلاعات بازداشت شد. این نهاد ناظر بر وضعیت حقوق بشر گزارش داد «این روحانی بلوچ در مسیر به منزل خود بوده که چهار دستگاه خودروی اداره اطلاعات سد راه وی شده و نیروهای نظامی وی را بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل کردند».
رسانههای حکومت ایران به نقل از منابع آگاه گزارش دادند که علت بازداشت «تشویش اذهان عمومی، ارتباطات متعدد با افراد و رسانههای بیگانه و تحریف افکار عمومی» بود.
این رسانهها گفتهاند این مشاور و چهره نزدیک به امام جمعه اهل سنت زاهدان «چندین نوبت توسط مقام قضائی احضار شده بود که مراجعه نکرده بود.»
با بازداشت او نگرانی درباره مولوی عبدالحمید هم افزایش یافته است.
«حالوش» که بر اخبار سیستان و بلوچستان تمرکز دارد، گزارش داده بود که امام جمعه اهلسنت زاهدان زیر «فشار شدید» نیروهای امنیتی است تا از خطبههای انتقادی دست بردارد اما او به خواسته آنان جواب منفی داده است.
از ابتدای اعتراضات سراسری اخیر ایران که با کشتهشدن مهسا (ژینا) امینی در گشت ارشاد آغاز شد تا کنون، مولوی عبدالحمید بارها به صراحت از برخوردهای امنیتی و شخص آیتالله خامنهای رهبر حکومت انتقاد کرده است.
ایست بازرسی، دستگیریها و پرواز پهپادها
در زاهدان هفتم بهمن، پس از برگزاری نماز جمعه بار دیگر به روال هفتههای گذشته پس از پایان مراسم مردم معترض در خیابانها شعار دادند.
بنا به گزارش سایت حال وش که اخبار سیستان و بلوچستان را پوشش میدهد، نیروهای نظامی به سوی معترضان و منازل مسکونی در تقاطع توحید و مدنی، نزدیک منزل مولوی عبدالحمید تیراندازی و گاز اشک آور پرتاب کردند.
براساس گزارشها، نیروهای نظامی و امنیتی با دهها دستگاه خودرو معترضان را در خیابانهای اصلی و اطراف مسجد مکی محاصره و تعدادی از معترضان را به شیوه خشونت بار دستگیر و با اتوس به مکان های نامعلوم بردهاند.
گفته میشود نیروهای امنیتی پهپادهای تجسسی هم بر فراز شهر زاهدان به پرواز درآوردند.
نهادهای ناظر بر وضعیت حقوق بشر گزارش دادند که معترضان باز هم با وجود تشدید فضای امنیتی در زاهدان، شعارهای «مرگ بر سپاهی»، «مرگ بر بسیجی»، «لعنت بر خمینی» «مرگ بر خامنه ای» و« سفره ما خالیه، خامنهای جانیه» سر دادند.
جمعه هفته گذشته، ۳۰ دیماه ماه هم با وجود جو شدید امنیتی و نظامی، معترضان بلوچ با جمعیتی هزاران نفری پس از ادای نماز جمعه دوباره به خیابانها آمده و علیه جمهوری اسلامی شعار سر دادند.
پس از جمعه خونین زاهدان که به کشته شدن دهها شهروند معترض در زاهدان انجامید، اعتراضات در این شهر و دیگر شهرهای استان افزایش یافته و تا کنون دستکم پس از هر نماز جمعه ادامه یافته است.
هشتم مهر ۱۴۰۱ هم، نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی از داخل یک کلانتری در زاهدان به تجمع اعتراضی مردم این شهر بعد از نماز جمعه و در اعتراض به «تجاوز یک فرمانده پلیس به یک دختر نوجوان» تیراندازی کردند. سازمان عفو بینالملل این واقعه را «مرگبارترین کشتار» از زمان آغاز اعتراضات مردمی خوانده است.
هشدار درباره اعدام معترضان
سازمان حقوق بشر ایران که مقر آن در نروژ قرار دارد، در پایان هفته اول بهمن ماه اعلام کرد تعداد کسانی که این سازمان موفق شده کشته شدن آنها را در جریان اعتراضهای چهار ماه اخیر تایید کند، به ۴۸۸ تن رسیده و دستکم ۱۰۷ تن از دستگیرشدگان نیز با خطر مجازات اعدام روبهرو هستند.
بر اساس گزارش جدید سازمان حقوق بشر ایران، استان سیستان بلوچستان با ۱۳۲ کشته در صدر استانهای ایران از نظر تعداد کشتهشدگان قرار دارد. استانهای تهران، آذربایجان غربی و کردستان به ترتیب در ردههای بعدی هستند.
دستکم سیستان و بلوچستان ۲۱ معترض هم در این استان در خطر اعدام هستند.
مولوی عبدالحمید بارها از اعدام زندانیان سیاسی و عادی انتقاد کرده و اخیر نیز در خطبههای نماز جمعه گفت «ملت ایران مخالف اعدام است.»
در ماههای اخیر اعدام چهار تن از کسانی که در جریان اعتراضها کشته شدند، حساسیت درباره استفاده حکومت ایران از این مجازات را افزایش داد.