با توجه به کندی واکسیناسیون در ایران و کمبود واکسن در این کشور، این روزها سفر به برخی از کشورهای اطراف برای واکسیناسیون رونق گرفته است. ارمنستان یکی از کشورهایی است که سفر ایرانی‌ها به آنجا، برای واکسیناسیون به‌صرفه‌تر است اما این سفر گرچه به گردشگری ارمنستان کمک می‌کند برای دولت ایران نیز از جیب ملت درآمد ایجاد می‌شود، ضمن اینکه به این طریق بخشی از مسئولیت دولت در واکسیناسیون رایگان شهروندان نیز سبک‌تر می‌شود.
اما ایرانی‌ها برای سفر به ارمنستان چه هزینه‌هایی باید بکنند و شرایط فعلی چگونه است؟
وضعیت کرونا و واکسیناسیون در ارمنستان
تاکنون بیش از ۲۲۵ هزار نفر در ارمنستان به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند و ۴ هزار و ۵۲۱ نفر نیز جان خود را از دست داده‌اند.
مقامات بهداشتی این کشور بیش از ۷۴ هزار دُز واکسن تزریق کرده‌اند که از این بین بیش از ۱۶ هزار نفر به طور کامل واکسینه شده‌اند که نیم درصد جمعیت این کشور است.
واکسیناسیون در این کشور از ماه آوریل گذشته با سه واکسن آسترازنکا، اسپوتنیک وی و سینوواک چین شروع شده است.
واکسن‌های آسترازنکا و سینوواک در دسترس همه قرار دارد اما واکسن روسی اسپوتنیک به افراد ۱۸ تا ۵۴ سال آسیب‌پذیر تزریق می‌شود.
طبق گفته رسانه‌های ارمنستان در این کشور ترس از واکسن وجود دارد و به این دلیل روند کار کند است. کارزارهای ضد واکسن نیز در ارمنستان بسیار فعال هستند. بخشی از واکسن این کشور از سبد کوواکس تهیه شده است.
واکسن‌های روی دست مانده؟
با اوج گرفتن واکنش‌ها به موج سفر ایرانی‌ها به ارمنستان برای واکسیناسیون کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و داروی ایران گفت: «در ارمنستان از واکسیناسیون علیه کرونا استقبال نشده و چون واکسن آسترازنکا را وارد کرده و این واکسن‌ها هم تاریخ مصرف دارند، به توریست‌هایی که به آنجا سفر می‌کنند، زده می‌شود.»
افزایش پروازها به ارمنستان
صنعت گردشگری ارمنستان که در همه‌گیری کرونا به مانند سایر کشورها دچار رکود شده بود شاید تصور نمی‌کرد با تقاضای بالای ایرانی‌ها به خاطر واکسن کرونا کمی رونق بگیرد. محمد ذیبخش، سخنگوی سازمان هواپیمایی ایران گفته است که «هیچ یک از شرکت‌های هواپیمایی داخلی در این مسیر فعال نیستند و پروازهای بین این دو کشور با شرکت‌های هواپیمایی ارمنی انجام می‌شود.»
در حال حاضر در هفته شرکت ارمنی ایرکمپانی دو پرواز بین ایروان-تهران و شرکت هواپیمایی ارمنیا ایرویز پنج پرواز در این مسیر انجام می‌دهد. از سوی دیگر شرکت ارمنیا ایرویز دو پرواز نیز بین ایروان-تبریز دارد.
سخنگوی سازمان هواپیمایی ایران اعلام کرد که از هفته آینده شرکت ارمنیا ایرویز پنج پرواز خود را به هفت پرواز در هفته افزایش می‌دهد که در مجموع ۱۱ پرواز بین ایران و ارمنستان در هفته در جریان خواهد بود.
سود دولت ایران
طبق قانون بودجه سال ۱۴۰۰ عوارض خروج از کشور برای هر نفر در بار اول ۴۰۰ هزار تومان و بار دوم ۶۰۰ هزار تومان تعیین شده است بنابراین یک ایرانی اگر بخواهد دو دُز واکسن کرونا دریافت کند باید به تنهایی یک میلیون تومان عوارض به خزانه دولت ایران واریز کند. حال اگر دست‌کم یک میلیون ایرانی بخواهند در ارمنستان واکسن بزند درآمدی معادل هزار میلیارد تومان را نصیب دولت کرده‌اند.
قیمت تورهای ارمنستان
در حالیکه ایران به صراحت اعلام کرده است چیزی به اسم «تور واکسن» غیرقانونی است اما تورهای گردشگری ارمنستان بدون اشاره به واکسن این روزها رونق گرفته‌اند.
قیمت تور چهار روزه ارمنستان با هواپیما و اقامت در شهر ایروان برای هر نفر شش تا هفت میلیون تومان است که این قیمت با توجه به نوع هتل و برخی از خدمات کم و زیاد می‌شود.
تور زمینی به ارمنستان ارزان‌تر در می‌آید و برای اقامت چهار روزه به‌طور میانگین سه میلیون تومان برای هر نفر خواهد بود.
هزینه سفر به ارمنستان خارج از تور
اگر مسافری بخواهد خارج از تور به ارمنستان سفر کند قیمت‌ها متفاوت است. در حال حاضر اتوبوس‌های ایرانی اجازه ورود به خاک کشور ارمنستان را ندارند اما تنها تا شهر مرزی نوردوز می‌روند و مسافران باید بقیه مسیر را با ناوگان ارمنستان طی کنند. روز گذشته ایلنا نوشت که قیمت بلیت اتوبوس در مسیر تهران- ایروان ۷۰۰ هزار تومان بود اما در حال حاضر اتوبوس‌ها تا شهر مرزی نوردوز به صورت دربستی می‌روند. بر این اساس در حال حاضر کرایه دربستی اتوبوس‌ها تا این شهر مرزی از مقصد تهران بین هشت تا ۱۰ میلیون تومان است که هر اتوبوس بین ۱۷ تا ۲۵ مسافر می‌تواند داشته باشد.
با این حال تجارت نیوز قیمت اتوبوس دربستی را ۱۲ میلیون تومان ذکر کرد که برای رفت و برگشت است. اما طبق گفته برخی از آگاهان هزینه حمل و نقل از مرز تا ایروان ۵۰۰ هزار تومان و هزینه برگشت یک میلیون تومان است.
مدت زمان سفر با اتوبوس از تهران به ایروان حدود ۲۴ ساعت است.
پروازها به مقصد ارمنستان قیمت‌های متفاوتی دارد. قیمت پروازهای رفت و برگشت شرکت ارمنیاایرویز حدود ۲۰۰ درام ارمنستان است.
از سوی دیگر شرکت‌های هواپیمایی قطر و امارات و همچنین فلای‌دبی نیز پروازهای غیرمستقیم بین ایران و ارمنستان دارند که قیمت بلیت دو طرفه آن بیش از ۱۴ میلیون تومان است.
چه تعداد ایرانی در ارمنستان واکسن زده‌اند
آیا آمار معتبری درباره تعداد ایرانی‌هایی که در ارمنستان واکسینه شده‌اند وجود دارد؟ هرویک یاریجانیان، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ارمنستان به ایلنا گفته است که برای دستیابی با آمار تعداد ایرانی‌هایی که در ارمنستان واکسن دریافت کرده‌اند درخواست دادیم اما هنوز به نتیجه نرسیده‌ایم. شاید اگر سفارت ایران در ارمنستان درخواست دهد زودتر و راحت‌تر بتواند آمار را به دست بیاورد.
وی با این حال گفته است «همه پروازهایی که از ایران به ارمنستان رفته یا بازگشته، تقریبا پر بوده است.»
تور واکسن ممنوع
در حالیکه سفر به ارمنستان از طریق تور در هفته‌های اخیر سیر صعودی داشته است اما حرمت‌الله رفیعی، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران چند روز پیش در گفت‌وگو با صمت درباره «تور تزریق واکسن» تاکید کرده بود که فعالیت دفاتر جهانگردی و مسافرتی در حوزه گردشگری است و بر این مبنا نمی‌توانند هیچ‌گونه ادعایی را درباره برگزاری تور واکسن کرونا یا هرگونه اقدام پزشکی دیگر مطرح کنند.
وی اضافه کرده بود: «براساس آنچه بیان شد هرگونه تبلیغ و انتشار آگهی تحت عنوان تورهای تزریق واکسن کرونا توسط دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی خلاف مقررات و ممنوع است.»
آیا امارات، روسیه و ترکیه گزینه‌های دیگر هستند؟
شهر ابوظبی امارات پایتخت امارات اعلام کرد که واکسن رایگان به گردشگران تزریق می‌کند. طبق اطلاعات شرکت خدمات بهداشتی ابوظبی (SEHA) گردشگرانی که ویزای توریستی ۳۰ روزه دارند می‌توانند اقدام به رزرو واکسن رایگان کنند.
واکسن‌هایی که به گردشگران تزریق می‌شود سینوفارم چین و فایزر است. هر دو واکنش دو دُز هستند و باید دست‌کم بین هر دُز سه هفته فاصله باشد. در حال حاضر تنها شهر ابوظبی امکان واکسینه کردن گردشگران را فراهم کرده است.
گردشگران در روسیه نیز می‌توانند واکسن اسپونتیک وی را با هزینه دریافت کنند. اما ترکیه در حال حاضر تنها به شهروندان مقیم این کشور واکسن می‌زند.
