با پایان یافتن مهلت رأیگیری دور دوم چهاردهمین دورۀ انتخابات ریاست جمهوری ایران، محسن اسلامی سخنگوی ستاد انتخابات کشور روز شنبه ۶ ژوئیه (۱۶ تیر)، اعلام کرد که مسعود پزشکیان نامزد اصلاحطلب با کسب اکثریت آرا در رقابت با سعید جلیلی، به عنوان نهمین رئیس جمهوری ایران انتخاب شده است.
محسن اسلامی سخنگوی ستاد انتخابات کشور ایران، صبح روز شنبه ۱۶ تیر (۶ ژوئیه)، با اعلام نتایج نهایی شمارش آرا مسعود پزشکیان را به عنوان پیروز چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در این کشور معرفی کرد.
وزارت کشور ایران اعلام کرد که مسعود پزشکیان در دور دوم انتخابات، موفق به کسب ۱۶ میلیون و ۳۸۴ هزار و ۴٠٣ رأی شده است.
این در حالی است که سعید جلیلی دیگر نامزد راه یافته به دور دوم انتخابات ۱۳ میلیون و ۵۳۸ هزار و ۱۷۹ رأی بهدست آورده است.
بر این اساس، مسعود پزشکیان توانست رای اعتماد ۵۳٫۶ درصد از رأیدهندگان را از آن خود کند و سعید جلیلی نیز ۴۴ درصد از آرا را به خود اختصاص داد.
بنا بر اعلام وزارت کشور ایران، در دور دوم چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران ۳۰ میلیون و ۵۳۰ هزار و ۱۵۷ نفر شرکت کردهاند.
به گفتۀ محسن اسلامی سخنگوی ستاد انتخابات کشور، میزان مشارکت در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری ۴۹.۸ درصد بوده است.
همزمان، علیرضا سلیمی سخنگوی هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی ایران اعلام کرد که مراسم تحلیف ریاست جمهوری مسعود پزشکیان نیمه اول مردادماه برگزار میشود.
مسعود پزشکیان ساعاتی پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری ایران، در حساب کاربری خود در شبکۀ اجتماعی ایکس، از مردم خواست در «مسیر دشوار پیش رو» او را تنها نگذارند.
در همین حال، جواد امام سخنگوی جبهه اصلاحات ایران، در واکنش به پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری، در شبکۀ اجتماعی ایکس نوشت: «بر حاکمیت و دولت چهاردهم واجب است صدا و مطالبۀ کسانی را که با صندوق رأی آشتی نکردند، بشنوند».
پیام تبریک روسیه، سوریه، عربستان، عراق، آذربایجان و پاکستان به پزشکیان
بشار اسد رئیس جمهوری سوریه، روز شنبه طی پیامی انتخاب مسعود پزشکیان به عنوان رئیس جمهور جدید ایران را تبریک گفت. او همچنین اظهار داشت که «برای تقویت روابط راهبردی بین دمشق و تهران و گشودن افقهای امیدوار کنندۀ جدید برای همکاری بین دو کشور تلاش خواهیم کرد».
همزمان، خبرگزاری رویترز به نقل از خبرگزاری تاس گزارش داد که ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه در پیام تبریک خود به مسعود پزشکیان، ابراز امیدواری کرد که او به عنوان رئیس جمهور جدید ایران برای «همکاریهای سازنده دو جانبه بیشتر در همه زمینهها و در راستای امنیت و ثبات منطقه» اقدام کند.
الهام علیاف رئیسجمهور آذربایجان نیز در پیامی ضمن تبریک به مسعود پزشکیان برای انتخاب به عنوان رئیس جمهور ایران، از او دعوت کرد تا به منظور «تبادل نظر در مورد چشم انداز توسعه همکاریهای دوجانبه» به آذربایجان سفر کند.
همزمان، اصف علی زرداری رئیس جمهور پاکستان نیز پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری ایران را تبریک گفت و ابراز امیدواری کرد که «در دوره جدید، روابط دو کشور برادر قویتر شود».
همچنین سلمان بن عبدالعزیز پادشاه و محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی و نیزعبداللطیف جمال رشید رئیس جمهور عراق، با ارسال پیامهایی پیروزی مسعود پزشکیان را تبریک گفتهاند.
مروری بر سوابق و فعالیتهای مسعود پزشکیان
مسعود پزشکیان متولد سال ۱۳۳۳ در شهر مهاباد در استان آذربایجان غربی و دارای مدرک فوق تخصص جراحی قلب از دانشگاه علوم پزشکی ایران است.
پزشکیان سِمت هایی چون معاون سلامت وزارت بهداشت در دولت هفتم و وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دولت هشتم را در کارنامه کاری خود دارد.
وی همچنین نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در دورههای هشتم، نهم، دهم، یازدهم و دوازدهم مجلس شورای اسلامی نیز بوده است. پزشکیان در دوره دهم مجلس شورای اسلامی نیز نایب رئیس اول مجلس شد.
مسعود پزشکیان پیش از این در دوره یازدهم و سیزدهم انتخابات ریاست جمهوری نیز ثبتنام کرده بود.
چرا کشورهای غربی تاکنون به پیروزی پزشکیان واکنش نشان ندادهاند؟
با وجود اعلام رسمی پیروزی مسعود پزشکیان و علیرغم پیامهای تبریک کشورهای همسایه و قدرتهای «دوست» یعنی روسیه و چین، اتحادیه اروپا و اکثر کشورهای غربی موضعی در این مورد اتخاذ نکردهاند
با قطعی شدن پیروزی مسعود پزشکیان در دور دوم انتخابات ریاستجمهوری و از همان ساعات اولیه پیامهای تبریک رهبران و مقامات کشورهای خارجی روانه تهران شد. یک رویه معمول و عرف دیپلماتیک که طبیعتا با محوریت کشورهای همسایه و کشورهای «دوست» آغاز و ادامه یافت.
علاوه بر پیامهای تبریک کشورهای همسایه از عراق و پاکستان گرفته تا جمهوری آذربایجان و ارمنستان، مقامات عربستان سعودی و برخی از حاشیهنشینان خلیجفارس در زمره مقاماتی بودند که در ارسال پیام خود تعلل نکردند.
رئیسجمهور ترکیه نیز که علاوه بر برخورداری از روابط «مستحکم» با ایران حالا یک رئیسجمهور «همزبان» را در مرزهای شرقی خود میبیند، قبل از عزیمت به آلمان برای تماشای بازی فوتبال تیم ملی ترکیه برابر هلند، ضمن تبریک به همتای ایرانی خود برای ملت دوست و برادر ایران آرزوی بهروزی و سعادت کرد.
از آنسو اما ولادیمیر پوتین که همین چند روز پیش با محمد مخبر، کفیل ریاستجمهوری ایران در قزاقستان دیدار کرده بود بلافاصله پیروزی پزشکیان را تبریک گفت، هر چند بهنظر میرسید سعید جلیلی بیشتر میتوانست در راستای منویات کرملین حرکت کند.
چینی ها که یکی از ۵ عضو دائم شورای امنیت هستند هم همداستان با همتایان روس خود از رئیسجمهوری مسعود پزشکیان استقبال کردند. رویهای که عمدتا از سوی سایر کشورهای عضو سازمان همکاریهای شانگهای از جمله هند که روابط اقتصادی و حجم مبادله قابل توجهی با ایران دارد هم دنبال شد.
قدرتهای اقتصادی دموکراتیک شرق آسیا نظیر ژاپن و کرهجنوبی هم در سطح وزاری خارجه با انتشار بیانیههایی انتخاب پزشکیان را تبریک گفتهاند.
اما با وجود گذشت بیش از نیمروز از اعلام رسمی پیروزی این وزیر سابق محمد خاتمی، کشورهای غربی هنوز دستکم بصورت علنی خوشنودی خود را از این مهم ابراز نکردهاند.
نگاهی گذرا به حسابهای مقامات اروپایی در شبکههای اجتماعی هم نشان میدهد که هیچکدام نسبت به این موضوع دستکم تا غروب شنبه واکنشی نداشتهاند. هر چند روز شنبه در اکثر کشورهای غربی حالت نیمهتعطیل دارد ولی باز هم نگاهی گذرا به حساب جوزپ بورل، مسئول سیاستخارجی اتحادیه اروپا یا شارل میشل، رئیس شورای اتحادیه اروپا ثابت میکند آنها در مورد مسائل سیاسی دیگری موضعگیری داشته اند. مثلا شارل میشل انتخاب رئیسجمهور موریتانی را تبریک گفته یا جوزپ بورل در مورد مسائل امنیتی اروپا اظهار نظر کرده است. رهبران قدرتهای نخست اروپایی نظیر امانوئل ماکرون و اولاف شولتس هم تاکنون واکنشی شخصی به پیروزی مسعود پزشکیان نداشتهاند.
آخرین پست ویکتوراوربان، نخست وزیر مجارستان در شبکه اجتماعی ایکس که کشورش ریاست دورهای اتحادیه اروپا را برعهده دارد نیز مربوط به دیدار سرزدهاش با ولادمیر پوتین و تلاش برای برقراری صلح در جنگ اوکراین است.
ساعتی پس از انتشار این خبر نبیلا ماسرالی، یکی از سخنگویان دفتر سیاست خارجی اتحادیه اروپا با انتشار پیامی در شبکه ایکس ضمن تبریک به پزشکیان از آمادگی اتحادیه اروپا در همکاری با دولت جدید ایران مبتنی با سیاستهای بروکسل خبر داد.
وزارت خارجه آمریکا هم در سطح پاسخ کتبی به سئوال یک رسانه ضمن تاکید بر ناعادلانه بودن انتخابات در ایران به ذکر این نکته که نتیجه این انتخابات تاثیری بر رویکرد واشنگتن ندارد، بسنده کرده است.
این درحالیست که موضعگیری مقامات اروپایی و آمریکا در خصوص «حادثه» کشتهشدن ابراهیم رئیسی و ارسال پیام تسلیت آنها به تهران موجی از انتقادها را دامن زده بود.
همزمان، بخشی از اپوزیسیون جمهوری اسلامی در خارج از کشور بویژه دسته معتقد به «تغییر رژیم» با بسیج نیروهای خود در مقابل شعب رای گیری مستقر در سفارتخانه های ایران ضمن انتقاد از افرادی که رایمی دادند و فیلم گرفتن از آن ها که بعضا با هتاکی و توهین نیز همراه میشد، سعی کردند صدای انتقاد خود را نه تنها به داخل ایران که به گوش دولتمردان غربی قائل به ادامه رابطه با تهران نیز برسانند.
مشخص نیست سکوت رهبران غرب در برابر انتخاب پزشکیان ریشه در این موضوع دارد یا با دلیل دیگری داشته باشد.